Yeşil Büyüme Haftalık Bülten - 131

Merhaba, Yeşil Büyüme'nin Haftalık Bülteni'ne hoş geldiniz. Sürdürülebilirlik alanında çabalar somutlaşır ve yoğunlaşırken siz de olan biteni yakından takip edin. Keyifli okumalar!

Bu bültende ele aldığımız başlıca konular şu şekilde;

• Türkiye’nin İklim Değişikliği Performansı

• Türkiye İklim Portalı Tanıtıldı

• Sigorta Şirketlerine PFAS Tehdidi

• EIPO’dan İklim Risklerine Karşı Çözüm

• COP29’da Kentsel Sürdürülebilirlik

• AB’nin Temiz Enerji Hamleleri

TÜRKİYE’NİN NET SIFIR YOLCULUĞU
Türkiye’nin İklim Değişikliği Performansı

Germanwatch tarafından her COP sonrasında yayımlanan İklim Değişikliği Performans Endeksi'nin 2024 versiyonunda Türkiye iklim değişikliğiyle mücadelede 63 ülke arasında 53. sırada yer aldı. Ülkemiz, geçtiğimiz seneye göre üç basamaklık bir ilerleme gösterse de hala en düşük performans gösteren ülkeler arasında sayılıyor. Türkiye, Yenilenebilir Enerji kategorisinde orta, Sera Gazı Emisyonları ve Enerji Kullanımı kategorilerinde düşük, İklim Politikası kategorisinde ise çok düşük puan aldı.

Endeks açıklamasında Türkiye'nin en düşük performans gösteren ülkeler arasında yer almasının sebepleri olarak şunlar gösteriliyor:

• Yetersiz iklim politikaları

• Fosil yakıtlardan çıkış stratejisinin eksikliği

• Yenilenebilir enerjideki yetersiz ilerleme

• Ormanların madencilik ve mobilya endüstrisi için kullanılması

• Sera gazı emisyonlarında artış (1,5°C sınırıyla uyumlu olmaması)

Bütün bu olumsuz değerlendirmelere karşı Türkiye’nin etkin mücadele adına atması gereken adımlar için öneriler ise şunlar:

• Türkiye'nin Ulusal Katkı Beyanı’nı revize ederek 1,5°C hedefiyle uyumlu ve somut politikalar geliştirmesi gerekiyor.

• Fosil yakıtlardan adil bir çıkış için, toplumu koruyan kapsamlı bir plan hazırlaması ve yeni sahalar aramayı bırakması öneriliyor.

• Yenilenebilir enerji yatırımlarını fosil yakıtların yerini alacak şekilde artırması ve sektörün payını hızla yükseltmesi gerektiği vurgulanıyor.

• Türkiye'de yenilenebilir enerji projelerinin çevresel ve sosyal etkilerinin değerlendirilmesi, ormanların korunması, biyokütle santrallerinin gözden geçirilmesi ve jeotermal projelerin tarım arazilerine etkisinin azaltılması gerekiyor.

• Toplu taşıma araçlarının elektriklendirilmesi için ülke çapında bir hedef belirlemesi ve bu hedefe ulaşmak için gerekli yatırımları yapması gerekiyor.

Türkiye İklim Portalı’nın Tanıtımı Yapıldı

Bir önceki haberde CCPI raporunun Türkiye’ye iklim kategorisinde düşük puan verdiğini yazmıştık. Bunun bir etkisi var mı tam olarak bilmemekle beraber Türkiye, iklim değişikliğiyle mücadele çalışmalarını daha etkin bir şekilde yürütmek ve kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla İklim Portalı'nı hayata geçirdi. Portal; T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) iş birliğiyle geliştirildi.

Portalın temel amacı, iklim değişikliği konusunda bilinçli karar alma süreçlerine katkı sağlamak, farkındalık yaratmak ve paydaşlar arasında iş birliğini güçlendirmek. İklim Portalı’nda yer alacak bilgiler şunlar:

• Sera gazı emisyonları, sıcaklık değişimleri ve yağış oranları gibi verilere dayalı analizler

• Türkiye'nin iklim değişikliği politikaları, ulusal stratejileri ve eylem planları

• Ulusal ve uluslararası iklim mevzuatı ve düzenlemeler

• İklim değişikliğiyle ilgili araştırma raporları ve eğitim materyalleri

• Türkiye genelinde yürütülen iklim projeleri, çalıştaylar ve eğitimler

Portal, iklim politikalarının oluşturulması ve uygulanmasından bilimsel araştırmalara, iklim finansmanı ve yatırım fırsatlarından farkındalık kampanyalarına kadar birçok alanda kullanılabilecek bilgiler ve araçlar sunuyor. Paydaşlar, e-Devlet platformu üzerinden İklim Portalı'na kayıt olabiliyor ve platforma içerik ekleyebiliyor.

SEKTÖREL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
PFAS Tehdidi Sigorta Şirketlerini Zorluyor

20. yüzyılda "sihirli mineral" olarak adlandırılan asbest, yangına dayanıklılığı ve yalıtım özellikleri nedeniyle başta inşaat sektörü olmak üzere pek çok alanda yaygın olarak kullanılmıştı. Ancak hatırlanacağı üzere, yıllar sonra asbest liflerinin solunmasının akciğer kanseri gibi ölümcül hastalıklara yol açtığı ortaya çıktı ve asbest davaları, sigorta sektörünü derinden sarsarak şirketlerin milyarlarca dolarlık tazminat ödemelerine neden oldu.

Şimdi ise yeni asbest olarak adlandırılan per- ve polifloroalkil maddeler (PFAS), sigorta sektörü için benzer bir tehdit oluşturuyor. Bu sentetik kimyasallar, çevrede birikme ve insan sağlığına zarar verme potansiyeline sahip.

Aslında, PFAS'ların şirketleri çeşitli hukuki sorunlarla karşı karşıya bırakabileceği uyarısı yeni değil. Bizler de plastik endüstrisini etkileyen PFAS (kalıcı kimyasallar) ile ilgili dava dalgasının giderek artacağını daha önceki bültenlerimizde çeşitli defalar belirtmiştik. DuPont ve 3M örneğinde olduğu gibi bu davalar şirketleri astronomik maliyetlerle karşı karşıya bırakabilir. Ayrıca ABD Çevre Koruma Ajansı, bu kimyasalların zararlı olduğunu kabul ederek bazılarını tehlikeli madde ilan etti ve temizleme sorumluluğunu üreticilere yükledi.

Sigorta şirketleri, artan PFAS davaları ve yüksek maliyetler karşısında hazırlıklı olmalı, riskleri doğru bir şekilde değerlendirmeli ve uygun sigorta çözümleri geliştirmeli. Aynı zamanda, bu kimyasalların kullanımının azaltılması ve çevreye salınımının önlenmesi için önlemler alınması da büyük önem taşıyor. Aksi takdirde PFAS kaynaklı hasarlar, sigorta sektörünün yanı sıra tüm toplum için ağır sonuçlar doğurabilir.

EIOPA'dan İklim Risklerine Karşı Çözüm

İklim değişikliğinin etkileri dünyamızda giderek daha da belirginleşiyor. Özellikle artan sıcaklıklar, Avrupa'da daha önce hiç olmadığı kadar şiddetli ve sık görülen doğal afetlere yol açıyor. Sıcak hava dalgaları, yıkıcı fırtınalar, ani seller ve uzun süreli kuraklıklar, artık günlük hayatımızın bir parçası haline geldi. Afetlerin çevreye zarar vermesinin yanında insanların yaşamlarını, evlerini ve iş yerlerini de tehdit ettiğini görüyoruz.

Avrupa Sigorta ve Mesleki Emeklilik Kurumu (EIOPA), iklim değişikliğinin getirdiği artan doğal afet riskleri karşısında vatandaşları bilgilendirmek ve korumak amacıyla bir çevrimiçi araç geliştiriyor. EIOPA tarafından geliştirilen araç, kullanıcılara bulundukları bölgeye özgü doğal afet risk puanını, alınabilecek önleme tedbirlerini ve sigorta kapsamıyla ilgili önemli bilgileri sunmayı amaçlıyor.

Araç ayrıca, kullanıcıların risklerini azaltarak sigorta primlerinde nasıl indirim elde edebilecekleri konusunda da bilgi vererek, bilinçli kararlar almalarını ve sigorta ihtiyaçlarını karşılamalarını desteklemeyi hedefliyor. Aracın kullanıma başlanması ile beraber tüm AB vatandaşlarının bu bilgilere eşit şekilde erişebilecek.

ALMANAK
2024 Sürdürülebilirlik Almanağı: Siz de Yerinizi Alın!

Sürdürülebilirlik alanında ilham veren içerikler üretmeye devam ediyoruz. Büyük ilgi gören 2023 Yeşil Büyüme Sürdürülebilirlik Almanağı’nın ardından, 2024 sayısının hazırlıklarına da başladık.

Bu yıl da almanak, geçmişin önemli gelişmelerini analiz edip geleceğe ışık tutarken, firmalara kendi sürdürülebilirlik hikayelerini paylaşma fırsatı sunuyor.

Bu yıl siz de almanakta yer alarak hikayenizi paylaşın, markanızı öne çıkarın! Hemen başvurun:

Reklam alanları ile:

• Çalışmalarınızı geniş bir kitleyle paylaşabilir,

• Hikayenizi görünür kılabilir,

• Sektörde itibarınızı güçlendirebilirsiniz.

Başvurunuzu hemen yaparak sürdürülebilirlik iletişiminde fark yaratın!

İKLİM/TEKNOLOJİ
Kentsel Sürdürülebilirlik Açısından COP 29

Merzifon Belediyesi Strateji Geliştirme Müdürü ve Yeşil Dönüşüm İnisiyatifi (YEDİ) katılımcısı Sercan Kırık, Azerbaycan’ın ev sahipliğinde gerçekleşen COP 29’a katılarak önemli izlenimlerde bulundu. Konferansın öne çıkan oturumları, gençlik temsilcilerinin katılımı ve Türkiye pavilyonunda gerçekleşen etkinliklerle ilgili detayları kendisinden dinledik. COP 29’da neler oldu?

• Yerel yönetimler ön planda: ICLEI’nin radikal kararlarla Paris Anlaşması yükümlülüklerinin ötesine geçme çağrısı.

• Gençlik katılımı: 18 yaş altı gençlerin söz aldığı etkinlikler.

• Türkiye’nin iklim vizyonu: Belediyelerin yerel ölçekteki çözümleri.

Sercan Kırık'ın izlenimlerinin tamamını buradan okuyabilirsiniz.

AB’nin Temiz Enerji Atağı

Avrupa, enerji dönüşümünde önemli bir yol ayrımında. Fosil yakıtlardan uzaklaşırken, temiz ve sürdürülebilir enerji kaynaklarına olan ihtiyaç her zamankinden daha fazla. Bu noktada yenilenebilir hidrojen, Avrupa'nın enerji geleceğinde önemli bir rol oynamaya aday.

Bu noktada ise Avrupa Komisyonu, yenilenebilir hidrojen üretimini artırmak için AB Emisyon Ticareti Sistemi'nden 1,2 milyar Euro ayırıyor. Bütçe ile denizcilik sektörü başta olmak üzere farklı alanlarda yenilenebilir hidrojen projelerine destek sağlanacak.

AB'nin yatırım başlattığı alanlardan bir diğeri de batarya sektörü. Avrupa Komisyonu ve Avrupa Yatırım Bankası (AYB) tarafından yapılacak bu yatırımın değeri 3 milyar Euro. Yatırım, AB'nin yeşil enerji hedeflerini desteklerken, batarya endüstrisinin sürdürülebilirliğini ve rekabet gücünü artırmayı amaçlıyor.

Destek, hammaddelerden geri dönüşüme kadar geniş bir batarya değer zincirini kapsıyor. Ancak bu zincir içerisinde madencilik faaliyetleri yer almıyor. Döngüsel ekonomiyi destekleyen projeler ve geri dönüşüm teknolojileri öncelikli olacak. Bu yatırımla Avrupa, Yeşil Mutabakat ve Net Sıfır Endüstri hedeflerine ulaşmak niyetinde.

AVRUPA YEŞİL MUTABAKATI
Taksonomi Belirsizliklerini Gideren Komisyon Bildirisi Yayınlandı

Avrupa, iklim değişikliği ve çevresel bozulma ile mücadelede iddialı hedefler belirledi. Sürdürülebilir finansmanı da bu hedeflere ulaşmanın temel araçlarından biri olarak konumlandırdı. Ancak yatırımcılar, hangi faaliyetlerin gerçekten sürdürülebilir olduğunu anlamakta zorlanırken, şirketler de sürdürülebilirlik performanslarını nasıl rapor edecekleri konusunda belirsizlik yaşıyor.

Bu belirsizlikleri gidermek için Avrupa Komisyonu, Taksonomi'yi daha anlaşılır ve uygulanabilir hale getirmek üzere rehber niteliğinde bir belge yayınladı. Belge, sürdürülebilir finansmanı ölçeklendirme sürecinde karşılaşılan bazı temel sorulara açıklık getirmeyi amaçlıyor.

Bu sorular arasında öne çıkanlar şunlar:

• Asgari güvenceler OECD Çokuluslu Şirketler için Yönergeler ışığında nasıl yorumlanmalıdır?: AB Taksonomisi’nin 18. Maddesi, işletmelerin OECD Yönergeleri ve BM Rehber İlkelerine uygun prosedürler uygulamasını şart koşar. Bu, sadece çevresel sürdürülebilirliği değil, aynı zamanda etik ve sorumlu iş uygulamalarını da kapsadığını gösterir.

• Deniz taşımacılığı faaliyetleri için 1 Ocak 2026 tarihi hangi olaya atıfta bulunmaktadır?: 1 Ocak 2026, deniz taşımacılığı için gemi inşa sözleşmelerinde yeni enerji verimliliği standartlarının uygulanmaya başlanacağı tarihtir ve sektörün düşük karbonlu geleceğe geçişinde önemli bir adımdır.

• İklim değişikliğinin hafifletilmesine önemli ölçüde katkıda bulunan faaliyetlerde uygulanacak küresel değiştirme oranı (GRR) için veri kaynağı ve metodoloji nedir?: GRR, havacılık sektöründe bir yılda değiştirilebilecek uçak sayısını sınırlar ve bağımsız veri sağlayıcılarından alınan doğrulanmış verilere dayanır.

Bu sorular ve cevaplar, AB Taksonomisinin karmaşık ve detaylı yapısını gösteriyor. Komisyonun taslak bildirisi, bu karmaşıklığı gidermek ve Taksonominin tutarlı bir şekilde uygulanmasını sağlamayı amaçlıyor. Avrupa Komisyonu da bu karmaşık yasal düzenlemelerin giderek artmasıyla paralel ortaya çıkan bilgi ve rehberlik ihtiyacına bu çalışmalarıyla yanıt vermeye çalışıyor. Ülkemizde de taslağı duyurulan Türkiye Yeşil Taksonomisi de özellikle geçiş aşamasında benzer sorunları beraberinde getirecek. Bu nedenle ülkemizde de hem AB rehberlerini iyi incelemek hem de kendi rehberlerimizi oluşturmak oldukça önemli.

Taksonomilerle ilgili daha fazla bilgi edinmek isterseniz Yeşil Taksonomi Eğitimimize göz atabilirsiniz.

ETKİNLİKLER
Bu Hafta Hangi Sürdürülebilirlik Etkinlikleri Var?

EFRAG 2024 Konferansı: Zorlu Zamanlarda Şeffaflık ve Rekabetçiliğin Geliştirilmesi | Konferans
📍 Mekan: The Hotel, 38 Bd de Waterloo, Brüksel
📅 Tarih: 10 Aralık 2024, Salı, 09:00 - 17:15 CET
👥 Düzenleyen: EFRAG
ℹ️ Açıklama: Bu yılki EFRAG Konferansı, kurumsal raporlamadaki en son gelişmeleri ele alacak. Etkinlik, sürdürülebilirlik raporlamasındaki önemli ilerlemelere ve finansal raporlamadaki yeni gelişmelere odaklanacak. Konuşmacılar, şirket raporlamasında şeffaflık ve rekabet gücünü artırmaya yönelik güncel trendleri ve yenilikleri paylaşacak.
🔗 Kayıt için: Konferans Kayıt

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK GELİŞMELERİ
Gözden Kaçanlar ve İlgi Çekenler

Geçtiğimiz hafta gündeme dair basında yer alan ilgi çekici başlıklar:

• AB, ETS2 ile emisyonları azaltıp Sosyal İklim Fonu ile mali yükü hafifletmeyi hedefliyor.

• Bilim insanları, "net sıfır" hedefinin yanlış hesaplandığını ve fosil yakıtların acilen bırakılması gerektiğini belirtiyor.

• AB Yeşil Talepler Direktifi, şirketleri karbon kredileri yerine gerçek emisyon azaltımına yönlendiriyor.

PAYLAŞ VE KAZAN
Sürdürülebilirlik Raporu Hazırlama Rehberi

Aşağıdaki size ait linki kopyalayıp 1 arkadaşınızın bültenimize kayıt olmasını sağladığınızda ”Sürdürülebilirlik Raporu Hazırlama Rehberi 2024” ücretsiz olarak mail kutunuzda olacak.

Size Özel Paylaşım Linki (Kopyalayıp Paylaşabilirsiniz): https://bulten.yesilbuyume.org/subscribe?ref=PLACEHOLDER

BİTERKEN
Yeşil Büyüme ile İşbirliği Yapın

Dinamik Regülasyonlara uyum ve sürdürülebilirlik alanındaki deneyimimizden faydalanmak isterseniz işte Yeşil Büyüme’nin size değer katabileceği alanlar:

1. Kurumsal Sürdürülebilirlik Eğitimleri - Başta GRI, CSRD ve TSRS raporlama çerçevelerini kapsayan, kurum ve sektöre özel sürdürülebilirlik ve raporlama eğitimleri için irtibata geçin.

2. Sürdürülebilirlik Raporlaması Danışmanlığı - Şirketinizin sürdürülebilirlik çalışmalarının, risk ve fırsatların üst bakışla raporlara yansıtılması için iletişime geçin.

3. Sürdürülebilirlik İletişimi- Çoğunluğu yönetici seviyesinde 9000+ abone ve 28.000+ sosyal medya takipçisi ve ~20.000 Websitesi okuyucusuna mesajınızı iletin. Kapsamlı işbirliği paketi için irtibata geçin.