Yeşil Büyüme Haftalık Bülten - 149

Merhaba değerli okurumuz!

Bu hafta gerçekleşen gelişmelerden sizler için derleyerek oluşturduğumuz başlıca analiz konuları şu şekilde;

• Pandora’nın 2024 Sürdürülebilirlik Raporu Üzerinden Çifte Önemlilik ve IRO Analizi

• ETS, Emisyonları Azaltmada Ne Kadar Başarılı Oldu?

• National Bank of Canada'nın Sürdürülebilirlik Stratejisi

• Avrupa Yatırım Bankası'nda 3 Milyar Dolarlık Yeşil Tahvil İhracı

• IMO, Emisyon Takibinde Yeni Standart Belirledi

• Karbon Ayak İzi Hesaplamasında Neden Zorlanıyoruz?

• Küresel Elektrik Üretiminde Temiz Enerji Dönemi

RAPOR DEĞERLENDİRMELERİ

Bu haftadan itibaren bültenimizde yeni bir bölüme başlıyoruz: Küresel şirketlerin yayımladığı sürdürülebilirlik raporlarından dikkatimizi çeken örnekleri inceleyerek, bu raporlar üzerinden sürdürülebilirlik raporlamasının iyi uygulamalarını, zorluklarını ve gelişime açık yönlerini birlikte ele alacağız.

2025 yılı itibarıyla CSRD ve IFRS uyumlu sürdürülebilirlik raporlarının ilk örnekleri yayımlanmaya başladı. Her ne kadar bu raporlamalar birçok şirket için yeni bir alan olsa da küresel ölçekte ciddi bir öğrenme ve uyum çabası gözleniyor. Türkiye'deki şirketler için de bu raporlar, yalnızca yasal uyumluluk açısından değil; aynı zamanda kurumsal kapasite geliştirme ve stratejik yön bulma açısından önemli birer referans niteliği taşıyor.

Yaptığımız rapor incelemeleri sayesinde Yeşil Büyüme’nin danışmanlık ve raporlar alanındaki uzmanlığını bülten okuyucularımızla paylaşmayı hedefliyoruz.

İlk hafta raporunu incelediğimiz kurum: Pandora Group.

• Şirketinizin sürdürülebilirlik raporlaması süreçlerinde eğitim ve danışmanlık desteğine ihtiyaç duyuyorsanız form üzerinden bizimle irtibata geçebilirsiniz!

ÖNE ÇIKAN KONU
AB Emisyon Ticareti Sistemi ile Emisyonlar 2005’ten Bu Yana %50 Azaldı

Avrupa Birliği’nin 2005 yılında uygulamaya koyduğu Emisyon Ticareti Sistemi (EU ETS), geçen 19 yıl boyunca AB'nin iklim politikalarının merkezinde yer aldı. Bu sistem, sanayi, enerji, havacılık ve artık denizcilik gibi yüksek emisyonlu sektörlerde karbon salımlarını piyasa mekanizması yoluyla kontrol altına almayı hedefliyor. 2024 yılına ait güncel veriler, bu hedefte ne kadar yol kat edildiğini ortaya koyuyor.

AB Komisyonu’nun açıklamasına göre, 2024 yılında ETS kapsamındaki emisyonlar bir önceki yıla göre %5 daha azaldı. Bu gelişmeyle birlikte, toplam emisyonlar 2005 yılına göre %50 oranında düşmüş durumda. Bu azalma yalnızca yıllık bazda değil uzun vadeli stratejik hedeflerin gerçekleşmesi açısından da kritik bir eşik anlamına geliyor. AB’nin 2030 yılı için belirlediği %62’lik azaltım hedefinin artık daha gerçekçi bir yol haritasına dayandığını söyleyebiliriz.

Enerji Sektörü

Elektrik üretimine bağlı emisyonlar 2024 yılında %12 oranında azaldı. Bunun temel nedenleri arasında yenilenebilir enerji kaynaklarının üretimdeki payının artması (%8), nükleer enerjideki %5’lik büyüme ve fosil yakıtlarda gözlenen sert düşüşler yer alıyor. Doğalgaz kullanımı %8, kömür ise %15 oranında geriledi. Özellikle güneş enerjisinde kaydedilen %19’luk büyüme dikkat çekici.

Toplam elektrik üretimi sabit kalmasına rağmen, kaynakların dönüşmesi emisyonların ciddi şekilde azalmasını sağladı. Elektrik üretimindeki toplam hacim ise 2023 seviyelerini korudu, bu da emisyon yoğunluğundaki düşüşün gerçek ve yapısal olduğunu gösteriyor.

Sanayi Sektörü

Sanayi sektöründeki emisyonlar genel olarak yatay bir seyir izledi. Ancak sektör bazlı farklılıklar dikkat çekiyor. Gübre sektöründeki emisyonlar, üretimdeki %6’lık artışa paralel olarak %7 yükselirken; çimento sektöründeki %5’lik üretim düşüşü emisyonlarda da aynı oranda bir azalmaya neden oldu.

Bu durum, enerjinin yoğun olduğu sanayi alanlarında üretim hacmi ile emisyon miktarı arasındaki güçlü korelasyonu bir kez daha gözler önüne serdi. Tablo, sanayideki emisyon eğilimlerinin büyük ölçüde üretim hacmine bağlı olduğunu ortaya koyuyor.

Havacılık Sektörü

Havacılık sektörü, 2024 yılında %15’lik bir emisyon artışı yaşadı. Bu artış, sistemin kapsamının genişlemesiyle doğrudan ilişkili. Artık dış bölgelerdeki havaalanlarına yapılan uçuşlar da ETS kapsamına alındı. Bu durum, sektörün karbon yoğunluğunun arttığını değil sistemin daha fazla uçuşu kapsadığını gösteriyor.

Denizcilik Sektörü

2024 yılı itibarıyla ETS kapsamına dahil edilen denizcilik sektörü, ilk kez emisyon verilerini raporlamaya başladı. 1 Ocak 2024’te yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle birlikte, yılın ilk üç ayında yaklaşık 72 milyon ton CO2 bildirildi. Bunların 40 milyon tonu ETS kayıt sistemine işlendi. Ancak yılın tamamına dair net tablo henüz oluşmadı. Çünkü veri toplama süreci devam ediyor.

Veriler, ETS’nin etkin ve esnek bir politika aracı olduğunu teyit ediyor. Karbon emisyonlarını sınırlandırma konusunda piyasa temelli bir yaklaşım sunan ETS, aynı zamanda ekonomik faaliyetlerdeki değişimlere de uyum gösterebiliyor. Buna rağmen 2024’te ETS piyasasında karbon fiyatları %4,5 düşerek 63 euro/ton seviyesine geriledi. Bu düşüşte, Çin’in ABD mallarına yönelik gümrük tarifesi kararının küresel piyasalarda yarattığı resesyon endişesi etkili oldu. 2030 yılına kadar emisyonların %62 oranında azaltılması hedefi artık veriyle desteklenen, uygulanabilir bir plan haline gelmiş durumda.

EĞİTİM
Sürdürülebilirlik Profesyonelleri İçin Yapay Zeka Eğitimi

Geçtiğimiz aylarda çevrim içi gerçekleştirdiğimiz ve yoğun ilgi gören "Sürdürülebilirlik Profesyonelleri için Yapay Zeka Eğitimi", şimdi yüz yüze formatıyla sizlerle!

Yapay zeka araçlarının gücünü işine entegre etmek isteyen sürdürülebilirlik profesyonellerini bu özel deneyime davet ediyoruz.

Bu kez sahneyi dijital ekranlardan alıp, gerçek bir buluşmaya taşıyoruz. Birebir etkileşim, canlı uygulamalar ve ilham verici sohbetlerle dolu bir eğitim sizi bekliyor.

📆18 Nisan Cuma 12:00 - 16:00 arasında

📍QNBeyond, Şişli/İSTANBUL

🏷️ 5.000 TL+KDV (Profesyonel Paket üyeleri için 3.000 TL)

Etkinlik destekçimiz apollo’ya teşekkür ederiz.

Ücretsiz abonelerimiz için tanımlanan makalelerin sonuna geldiniz.

1000TL karşılığında premium bülten erişimi satın alarak bültendeki diğer yazıları da okuyabilirsiniz.

• Çifte önemlilik değerlendirmesini CSRD ile uyumlu şekilde güncelleyerek şeffaflıkta önemli adımlar atan Pandora Group, sürdürülebilirliği stratejik bir öncelik haline getirme yolunda dikkat çekici bir çerçeve sunuyor. Raporun güçlü yönlerinin yanı sıra paydaş geri bildirimleri ve yönetişim konularındaki eksikler ise hâlâ gelişim alanı olarak öne çıkıyor. (Devamı)

• Sorumlu bankacılık ilkelerini stratejisine entegre eden National Bank of Canada, iklim finansmanı ve sosyal kapsayıcılık gibi alanlarda somut adımlar atıyor. Yönetişim yapısını da güçlendiren banka, sürdürülebilirliğe bütüncül yaklaşımıyla dikkat çekiyor. (Devamı)

• Avrupa Yatırım Bankası’nın 3 milyar euroluk yeşil tahvil ihracı, EUGBS kapsamında gelen ilk yüksek hacimli uygulama olarak piyasada güven verdi. Tahvile gelen yoğun talep, yatırımcıların düzenlemelere uyumlu sürdürülebilir enstrümanlara artan ilgisini ortaya koyuyor. (Devamı)

• IMO’nun yeni emisyon veri seti, denizcilik sektöründe raporlama karmaşasına küresel bir standart getiriyor. Farklı otoritelere tek formatla yanıt vermek mümkünken, sektör bu fırsatı ne kadar hızlı değerlendirecek? (Devamı)

• Karbon ayak izi verisi toplamak, özellikle kapsam 3 emisyonlarında tedarikçi kaynaklı zorluklarla kurumsal bir mücadeleye dönüşüyor. Bu kadar karmaşık bir süreci sadece sürdürülebilirlik ekiplerinin omuzlaması yeterli olabilir mi? (Devamı)

• 2024’te temiz enerji üretimi küresel elektriğin %40,9’unu karşılarken, güneş enerjisi büyümenin lokomotifi oldu. Talep hızla artsa da Ember’a göre temiz kaynaklar bu büyümeye yetişecek hızda gelişmeye devam ediyor. (Devamı)

KEŞFEDİN
Bu hafta gözümüze çarpan diğer haberler

Araştırma yaparken karşımıza çıkan ve bu hafta bültene koymadığımız diğer haberleri sizler için aşağıda derledik.

• Yapay zekâ çip üretimi için kullanılan elektriğin büyük kısmı fosil yakıtlardan geldiği için emisyonlar dört kat arttı.

• İklim krizinin yol açtığı aşırı hava olayları, sigorta sistemini zorluyor ve finansal istikrarı tehdit ediyor.

• Karbon fiyatlandırması, deniz taşımacılığının net sıfıra geçişinde kilit rol oynayabilir.

• AB, gaz altyapısını hidrojen taşımaya uygun hale getirmek için iş birliği ve mali destekle rekabet gücünü artırmayı hedefliyor.

• AB, 2040 iklim hedefini esnetmek için uluslararası karbon kredilerini tekrar gündeme almayı değerlendiriyor.

• Fransa, yeşil ve dijital hedeflere ulaştığı için AB’den 3,26 milyar euro fon almaya hak kazandı.

• Climate Realism Initiative, ABD'nin iklim yaklaşımını güvenlik ve direnç odaklı yeniden şekillendirerek 3°C ısınmaya hazırlık çağrısı yapıyor.

• Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), deniz taşımacılığı emisyonlarını azaltmak için karbon vergisi konusunda üye ülkeler arasında yoğun tartışmalar yaşıyor.

BİTERKEN
Yeşil Büyüme ile İşbirliği Yapın

Bu hafta da bültenin sonuna geldik. Yeşil Büyüme’nin diğer hizmetlerini aşağıda bulabilirsiniz.

Dinamik Regülasyonlara uyum ve sürdürülebilirlik alanındaki deneyimimizden faydalanmak isterseniz işte Yeşil Büyüme’nin size değer katabileceği alanlar:

1. Kurumsal Sürdürülebilirlik Eğitimleri - Başta GRI, CSRD ve TSRS raporlama çerçevelerini kapsayan, kurum ve sektöre özel sürdürülebilirlik ve raporlama eğitimleri için irtibata geçin.

2. Sürdürülebilirlik Raporlaması Danışmanlığı - Şirketinizin sürdürülebilirlik çalışmalarının, risk ve fırsatların üst bakışla raporlara yansıtılması için iletişime geçin.

3. Sürdürülebilirlik İletişimi- Çoğunluğu yönetici seviyesinde 8000+ abone ve 32.000+ sosyal medya takipçisi ve ~20.000 Websitesi okuyucusuna mesajınızı iletin. Kapsamlı işbirliği paketi için irtibata geçin.