Yeşil Büyüme Haftalık Bülten - 159

Merhaba değerli okurumuz!

Bu hafta gerçekleşen gelişmelerden sizler için derleyerek oluşturduğumuz başlıca analiz konuları şu şekilde;

• Kapsam 2 Standartları Yenileniyor

• Değer Zincirinde Sosyal Faktörlerin Raporlanması

• Case Study | Latin Amerika’nın En Büyük Bankası Itaú Unibanco Sürdürülebilirliği Nasıl Okuyor?

• IPSASB Kamu Sektörü Standartları'nı İkiye Ayırma Kararı Aldı

• Enerji Yatırımlarında Yeni Öncelikler

• Fransa’daki Tartışmalar Yeşil Hidrojene Bakışımızı Nasıl Etkileyebilir?

YEŞİL BÜYÜME’NİN ÜRETTİKLERİ CORSIA ve Havacılıkta Sürdürülebilirlik

Havacılıkta karbon dengelemenin kurumsal çerçevesi olan CORSIA, emisyonları sabitlemeye yönelik kurulan ilk küresel mekanizma olması nedeniyle özel bir yere sahip. ICAO’nun öncülüğünde geliştirilen bu sistem, 2020 sonrası büyümeyi karbon nötr hale getirmeyi hedefliyor. Bu hafta içerisinde yayımladığımız yazımızda CORSIA’nın yapısını, uygulama adımlarını, istisnaları, sisteme getirilen eleştirileri ve Türkiye’nin pozisyonunu detaylı şekilde inceledik.

Karbon piyasaları ile uluslararası düzenlemelerin nasıl kesiştiğini anlamak için yazının tamamına buradan ulaşabilirsiniz. 

SBTi Net-Sıfır Standardı Güncellemesine Dair Bir Değerlendirme

Kurumsal Net-Sıfır hedeflerine ulaşmak isteyen şirketler için artık sadece hedef koymak yetmiyor. SBTi’nin 2027 itibarıyla yürürlüğe girecek olan V2.0 standardı, hedeflerin nasıl uygulanacağına, nasıl denetleneceğine ve nasıl raporlanacağına dair çok daha katı kurallar getiriyor. Profesyonel Paket abonelerimize ücretsiz olarak sunduğumuz bu kapsamlı değerlendirme; yeni versiyonla gelen kritik değişiklikleri, geçiş sürecini, uzman yorumlarını ve sektörel içgörüleri bütünsel bir yapıda sunuyor.

Raporun tamamına buradan, tekil satın alma ya da Profesyonel Paket aboneliği yoluyla erişebilirsiniz.

ÖNE ÇIKAN KONU
Kapsam 2 Standartları Yenileniyor

Kurumsal karbon ayak izi hesaplamalarında uzun süredir temel dayanaklardan biri olan GHG Protocol, şirketlerin elektrik tüketiminden kaynaklanan dolaylı emisyonlarını (Kapsam 2) nasıl raporladığını belirleyen standartları güncelliyor. 2015’te yayımlanan mevcut Kapsam 2 Kılavuzu, temiz enerji sertifikalarının (RECs) yaygınlaşmasına ve şeffaflığın artmasına ciddi katkı sağladı. Ancak geçen 10 yıl içinde enerji piyasaları, veri altyapısı, iklim hedefleri ve düzenlemeler önemli biçimde değişti. Bugünün dünyasında artık yıllık bazda, bölge dışından alınan sertifikalarla %100 yenilenebilir elektrik kullandığını iddia eden bir şirketin bu beyanı, gerçek tüketim verileriyle örtüşmüyor. Zaman ve mekân bağlamından kopmuş bu beyanlar, iklim raporlaması açısından güvenilirlik sorunlarına yol açıyor.

Bu nedenle GHG Protocol, mevcut Kapsam 2 standartlarını güncelleme sürecini başlattı. Yeni yaklaşım, enerjinin ne zaman ve nerede kullanıldığını da dikkate almayı hedefliyor. Amaç, elektrik kaynaklı emisyonların muhasebesini daha tutarlı, karşılaştırılabilir ve bilimsel temele dayalı hale getirmek.

Kapsam 2 Teknik Çalışma Grubu’nun üzerinde çalıştığı en önemli değişikliklerden biri, şirketlerin kullandıkları elektrikle satın aldıkları temiz enerji arasında saatlik ve bölgesel uyum araması. Yani, bir şirket artık sadece yılın bir döneminde, ülkenin başka bir bölgesinden aldığı güneş enerjisi sertifikalarıyla tüm tüketimini nötrleştirmiş sayılmayacak. Elektriğin fiziksel doğası gereği, tüketildiği anda ve bölgede üretilmiş olması gerekiyor. GHG Protocol bu yeni yaklaşımla birlikte, emisyon envanterlerini hem bilimsel hem de operasyonel olarak daha sağlam temellere oturtmayı amaçlıyor.

Yeni sistem etki raporlamasını da dönüştürüyor. Elektriğin doğrudan tüketimle eşleşmediği durumlarda, şirketlerin yine de iklim için anlamlı bir katkı sağladığı durumlar olabiliyor. Örneğin, karbon yoğun bir bölgede temiz enerji satın alan bir şirket, sistemdeki fosil kaynaklı elektriği ikame etmiş sayılabilir. 

Bu farkı göstermek amacıyla Marjinal Emisyon Etkisi (Marginal Emissions Impact) adı verilen yeni bir ölçüm metriği öneriliyor. Böylece doğrudan tüketim envanterine yansıtılamasa da karbon azaltımı üzerindeki etki ayrı bir biçimde izlenebilecek. Bu çifte yapının (tüketim temelli envanter ve etki temelli katkı) iklim hedeflerinin daha bütüncül ve bilimsel şekilde izlenmesini sağlaması bekleniyor.

Yeni standartlar, doğruluk ve etki ilkelerine bağlı kalsa da uygulanabilirlik meselesi en az onlar kadar önemli. Kapsam 2 güncellemesi kapsamında tartışılan öneriler arasında şu kolaylaştırıcı önlemler yer alıyor:

• Halihazırda yapılmış yenilenebilir enerji anlaşmalarının geçerliliğini koruması

• Şirketlerin saatlik veri sağlayamaması durumunda tahmini tüketim profilleriyle çalışabilmesi

• Küçük ölçekli tüketicilere muafiyet veya esneklik tanınması

• Geçiş sürecine yıllar öncesinden hazırlık sağlanması ve standartların 2027 sonrasında kademeli şekilde yürürlüğe girmesi

Bu adımlar, enerji veri sağlayıcılarının, yazılım platformlarının ve şirketlerin sistemlerini güncelleyebilmesi için zaman kazandıracak.

Standartların son halinin kamuoyu ile paylaşılması ve açık istişare sürecine açılmasının 2025 yılı sonlarını bulması bekleniyor. Taslak versiyonun, saatlik-bölgesel eşleşme zorunluluğu, marjinal etki metriği ve uygulanabilirliğe yönelik esneklik maddelerini içermesi öngörülüyor.

Ücretsiz abonelerimiz için tanımlanan makalelerin sonuna geldiniz.

1000TL karşılığında yıllık premium bülten abonesi olabilir ve bültendeki diğer yazıları da okuyabilirsiniz.

• Tedarik zincirindeki sosyal verilerin yetersizliği, risk yönetimi süreçlerinde ciddi boşluklara yol açarak şirketlerin sürdürülebilirlik taahhütlerini ölçülemez hale getiriyor. Rapor Değerlendirme bölümümüzde, Adidas’ın bu durumu nasıl aştığını ele aldık. (Devamı)

• Latin Amerika'nın en büyük özel bankalarından biri olan Itaú Unibanco’nun sürdürülebilirlik stratejisini inceledik. Brezilya merkezli banka, sadece PRB (Sorumlu Bankacılık İlkeleri) imzacısı olarak değil, aynı zamanda bölgesel eşitsizlikleri gözeten, kapsayıcı kalkınmaya alan açan bir yaklaşımla da dikkat çekiyor. (Devamı)

• IPSASB, uzun süren istişareler neticesinde kamu sektörüne yönelik olarak hazırlamakta olduğu iklim raporlama standardını ikiye ayırma kararı aldı. Bu karar, kamu politikalarının iklim etkilerini nasıl yansıtacağına dair belirsizliklerin daha uzun süre tartışılacağını gösteriyor. (Devamı)

• Uluslararası Enerji Ajansı’nın geçtiğimiz hafta yayımladığı rapora göre, enerji yatırımlarında öncelik, arz güvenliğinden elektrik ve düşük emisyon teknolojilerine kaymış durumda. Raporun ayrıntılarını inceledik. (Devamı)

• Yeşil hidrojenin her alanda teşvik edilmesi, kamu kaynaklarının etkin kullanımı açısından eleştiri alıyor. Fransa Sayıştayı’nın son raporu üzerine başlayan tartışmalar, hidrojenin sadece zor sektörlerde stratejik biçimde konumlandırılmasının daha doğru olacağını gösteriyor. (Devamı)

KEŞFEDİN
Bu hafta gözümüze çarpan diğer haberler

Araştırma yaparken karşımıza çıkan ve bu hafta bültene koymadığımız diğer haberleri sizler için aşağıda derledik.

• AB'nin 2035 fosil yakıtlı araç yasağı, siyasi ve endüstriyel baskılarla zayıflıyor.

• AB, 2040 iklim hedefinde sınırlı oranda uluslararası karbon kredilerine izin vererek emisyon azaltımını kısmen yurt dışına kaydırmayı planlıyor.

• AB, 2040 iklim hedefinde karbon kredileriyle dış kaynaklı azaltımı gündeme alıyor.

• Avrupa, kritik minerallerde Çin'e bağımlılığıyla yeşil dönüşümde risk altında.

• Viyana, sosyal konutları iklim eylemi aracı haline getirerek hem uygun fiyatlı yaşam alanları sunuyor hem de fosil yakıtlardan çıkışı hızlandırıyor.

BİTERKEN
Yeşil Büyüme ile İşbirliği Yapın

Bu hafta da bültenin sonuna geldik. Yeşil Büyüme’nin diğer hizmetlerini aşağıda bulabilirsiniz.

Dinamik Regülasyonlara uyum ve sürdürülebilirlik alanındaki deneyimimizden faydalanmak isterseniz işte Yeşil Büyüme’nin size değer katabileceği alanlar:

1. Kurumsal Sürdürülebilirlik Eğitimleri - Başta GRI, CSRD ve TSRS raporlama çerçevelerini kapsayan, kurum ve sektöre özel sürdürülebilirlik ve raporlama eğitimleri için irtibata geçin.

2. Sürdürülebilirlik Raporlaması Danışmanlığı - Şirketinizin sürdürülebilirlik çalışmalarının, risk ve fırsatların üst bakışla raporlara yansıtılması için iletişime geçin.

3. Sürdürülebilirlik İletişimi- Çoğunluğu yönetici seviyesinde 8000+ abone ve 32.000+ sosyal medya takipçisi ve ~20.000 Websitesi okuyucusuna mesajınızı iletin. Kapsamlı işbirliği paketi için irtibata geçin.