Yeşil Büyüme Haftalık Bülten - 155

Merhaba değerli okurumuz!

Bu hafta gerçekleşen gelişmelerden sizler için derleyerek oluşturduğumuz başlıca analiz konuları şu şekilde;

• ESRS'de Çifte Önemlilik Değerlendirmesi Çıktısı Olarak Detaylı ERF Listesi Zorunlu mu?

• İş Bankası İklim Geçiş Planı Yayımlandı

• Norveç Emeklilik Fonu SBTi'yi Uyardı

• CSDDD Neden Savunulmalı?

• Banco de America Central (BAC) Sürdürülebilirliği Stratejisine Nasıl Entegre Etti?

• AB ve İngiltere ETS’lerini Birleştiriyor

• Ar-Ge Fonlama Ağı EUREKA’dan, Döngüsel Ekonomi Alanında Yeni Çağrı

• Türkiye’de Sürdürülebilirlik: Stratejide Güçlü, Uygulamada Zayıf

YEŞİL BÜYÜME EĞİTİMİ
ISO 14064-1 Karbon Ayak İzi Hesaplama ve Raporlama Eğitimi

Karbon ayak izi hesaplama ve sera gazı raporlaması konularında yetkinlik kazanmak isteyen tüm katılımcıları ISO 14064-1 standardına odaklanan bu kapsamlı eğitime davet ediyoruz. Eğitim kapsamında sera gazı envanteri oluşturma, emisyon hesaplama yöntemleri ve raporlama standartlarını öğrenerek hem çevresel sorumluluklarınızı yerine getirecek hem de iklim stratejilerinize bilimsel bir temel kazandıracaksınız.

• Tarih: 28 Mayıs 2025, Çarşamba

• Saat: 10:00 - 17:00

• Eğitmen: Doç. Dr. İsmail DABANLI

• Ücret: 5.000 TL+KDV

• Zoom üzerinden çevrimiçi

ÖNE ÇIKAN KONU
ESRS'de Çifte Önemlilik Değerlendirmesi Çıktısı Olarak Detaylı IRO Listesi Zorunlu mu?

Bilindiği üzere, CSRD raporlama süreçlerinde şirketlerin gerçekleştirmesi gereken en kritik adımlardan biri de çifte önemlilik değerlendirmesi (Double Materiality Assessment- DMA) safhası. Bilmeyenler için kısaca özetleyecek olursak bu değerlendirme, şirketin hem kendi faaliyetlerinin çevre ve toplum üzerindeki önemli etkilerini (etki önemliliği) hem de sürdürülebilirlik konularının şirketin finansal durumu üzerindeki önemli risk ve fırsatlarını (finansal önemlilik) belirlemeyi amaçlar. Peki, bu detaylı değerlendirme sürecinin sonunda, ortaya çıkan etki, risk ve fırsatların (Impact, Risk and Opportunities- IRO) ayrıntılı bir liste halinde sunulması zorunlu mudur, yoksa raporun farklı bölümlerinde bu konulara değinmek yeterli midir?

Son dönemde bazı şirketlerin raporlarını incelerken, DMA çıktısı olarak sadece önemli konuların (örneğin İklim Değişikliği, Kirlilik) ve ilgili ESRS Açıklama Gereklilikleri’nin bir listesinin sunulduğu görülmektedir. Bu durum, IRO'ların daha detaylı bir şekilde listelenmesinin gerekip gerekmediğine dair hem iyi uygulamalara hem de zorunluluklara ilişkin soruları akla getirmektedir.

ESRS’de Yer Alan Hükümler Bakımından Değerlendirme

Konuyu ESRS metinleri üzerinden incelediğimizde, ESRS 2 SBM-3 standardının 48. Paragrafı’nın bu konuda önemli bir yol gösterici olduğunu görüyoruz. Bu paragrafta, şirketin önemlilik değerlendirmesi sonucunda ortaya çıkan önemli etkilerinin, risklerinin ve fırsatlarının kısa bir açıklamasının (ESRS'nin bu standardındaki IRO-1 Açıklama Gerekliliği'ne bakınız) ve bu önemli etkilerin, risklerin ve fırsatların iş modelinin neresinde, kendi operasyonlarında ve yukarı ve aşağı yönlü değer zincirinde yoğunlaştığının bir açıklamasının sunulması gerektiği belirtilmektedir. Bu ifade, IRO’ların açıklanmasının zorunlu olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Bir liste formatı zorunlu olmasa da, IRO’ların tablo şeklinde sunulması muhtemelen en kolay ve anlaşılır yöntem olacaktır.

Ayrıca, ESRS 2'nin Ek B'sinde yer alan tüm veri noktalarının (DP), bu veri noktalarının önemli olup olmadığı bilgisinin ve rapordaki konumlarının (sayfa numarası gibi) tablo formatında yayınlanmasının da açık bir zorunluluk olduğu unutulmamalıdır. Bu da bize, ESRS raporlamasında yapılandırılmış ve detaylı bilginin önemini vurgulamaktadır.

İyi Uygulamalar Bakımından Değerlendirme

Her ne kadar ESRS’ler zorunlu bir tablo uygulamasından bahsetmese de NetCompany ve Novo Nordisk gibi şirketlerin 2024 CSRD raporları incelendiğinde, önemli IRO’ların ve bunların değer zincirinin neresinde konumlandığının tablo şeklinde açıkça sunulduğu görülmektedir. Özellikle küresel ilaç devi Novo Nordisk'in raporundaki tablo, IRO’ları ve değer zincirindeki konumlarını net bir şekilde göstermesi açısından iyi bir örnek teşkil ediyor. Böylece raporların kullanıcıları hem tüm IRO’ları şeffaf bir şekilde görebiliyor hem de bunların değer zincirinde ilgili olduğu noktaları rahatlıkla tespit edebiliyor.

Şirketler CSRD uyumluluğu için önemlilik değerlendirmelerini ve buna ilişkin açıklamaları ESRS’lerde ortaya konduğu şekilde yapmakla yükümlüler. Bu kapsamda raporlama içeriğinde yapılacak açıklamaların da denetime tabi olduğu unutulmamalı.

Y🌍RUM: IRO Listesi Sunmak İyi Bir Uygulamadır. ESRS, IRO’ların belirli bir formatta sunulmasını doğrudan zorunlu kılmasa da, DMA çıktısı olarak belirlenen tüm önemli etki, risk ve fırsatların detaylı bir liste halinde (tercihen tablo formatında) sunulması iyi bir uygulama olarak gösterilebilir. Bu sunum biçimi, paydaşların şirketin önceliklerini ve sürdürülebilirlik stratejisini daha kolay anlamasına yardımcı olacaktır. Ayrıca, bu liste, raporun diğer bölümlerindeki detaylı açıklamalar için bir referans noktası görevi de görür.

Özetle, ESRS kapsamında DMA çıktısı olarak detaylı bir IRO listesi sunmak katı bir şekilde zorunlu olmasa da belirlenen önemli etki, risk ve fırsatların açık ve kapsamlı bir şekilde (tercihen tablolar aracılığıyla) açıklanması, CSRD/ESRS'nin ruhuna ve gerekliliklerine uygun hareket etmek ve paydaşlarla etkili iletişim kurmak için hayati öneme sahiptir. Şirketlerin, sadece önemli konuları değil, bu konulara ilişkin detaylı IRO’ları da şeffaf bir şekilde sunmaları, sürdürülebilirlik raporlamasının güvenilirliğini ve değerini artıracaktır.

Ücretsiz abonelerimiz için tanımlanan makalelerin sonuna geldiniz.

1000TL karşılığında premium bülten abonesi olabilir ve bültendeki diğer yazıları da okuyabilirsiniz.

• Norveç Varlık Fonu, SBTi’nin yeni standart taslağını fazla karmaşık buldu. Fon, uygulamada zorluk yaratan maddelerin sadeleştirilmesi ve sektörel esneklik sağlanması gerektiğini vurguladı. (Devamı)

• Avrupa Komisyonu’nun geri adım atmayı gündeme aldığı CSDDD, şirketleri tüm tedarik zincirindeki zarar verici etkilerden sorumlu tutuyor. Düzenleme, neden vazgeçilmez nitelikte?(Devamı)

• Banco de America Central (BAC), sürdürülebilirliği yerel bağlamlara göre şekillendirdiği etki analizi, yüksek emisyonlu sektörlerde portföy yönetimi ve sosyal kapsayıcılık stratejisiyle kurum stratejisine entegre etti. (Devamı)

• AB ve Birleşik Krallık, emisyon ticaret sistemlerini birleştirerek karbon fiyatlarında uyum, yatırımcı güveni ve sanayi için öngörülebilirlik sağlamayı hedefliyor. Anlaşma, sınırda karbon vergisi yükünü azaltırken CO₂ depolama ve yeşil yatırımlar için ortak bir zemin sunuyor. (Devamı)

• Eureka’nın yeni çağrısı, döngüsel ekonomi alanında uluslararası projelere fon desteği sunarak kaynak verimliliği ve sürdürülebilir üretim modellerini teşvik ediyor. Türkiye’nin de dahil olduğu 17 ülkede açık olan çağrı, modüler tasarımdan dijital çözümlere kadar geniş bir yelpazede işbirliğine kapı aralıyor. (Devamı)

• İş Bankası, 2050 net sıfır hedefi doğrultusunda hazırladığı İklim Geçiş Planı ile kredi portföyünden iç operasyonlara kadar kapsamlı bir dönüşüm stratejisi ortaya koydu. Peki bu plan, Türkiye’de finans sektörünün iklimle uyumlu geleceği için nasıl bir örnek sunuyor? (Devamı)

• SKD Türkiye’nin anketi, şirketlerin sürdürülebilirliği stratejiye entegre ettiğini ancak uygulamada yetersiz kaldığını gösteriyor. Liderlik eksikliği ve operasyonel entegrasyonun zayıf olması dönüşümün önündeki en büyük engeller arasında. (Devamı)

KEŞFEDİN
Bu hafta gözümüze çarpan diğer haberler

Araştırma yaparken karşımıza çıkan ve bu hafta bültene koymadığımız diğer haberleri sizler için aşağıda derledik.

• Çin, ilk deniz üstü karbon depolama projesini devreye alarak hem üretim hem emisyon kontrolünü birlikte sağladı.

• AB enerji bakanları, nükleer ve yenilenebilir enerjinin faydalarının karşılaştırılmasını istedi.

• JPMorgan, CO280 ile yaptığı anlaşmayla düşük maliyetli büyük bir karbon giderimi projesine yatırım yaptı.

• Avrupa ve İngiltere'deki emeklilik fonları, sürdürülebilirlikten uzaklaşan ABD’li varlık yöneticilerine karşı ESG yatırımlarında net bir ayrışma başlattı.

• Yapay zekâ destekli yeni bir algoritma, okyanuslardaki plastik kirliliğini %60 daha verimli şekilde temizlemeyi mümkün kılarak çevre mücadelesinde önemli bir ilerleme sağladı.

BİTERKEN
Yeşil Büyüme ile İşbirliği Yapın

Bu hafta da bültenin sonuna geldik. Yeşil Büyüme’nin diğer hizmetlerini aşağıda bulabilirsiniz.

Dinamik Regülasyonlara uyum ve sürdürülebilirlik alanındaki deneyimimizden faydalanmak isterseniz işte Yeşil Büyüme’nin size değer katabileceği alanlar:

1. Kurumsal Sürdürülebilirlik Eğitimleri - Başta GRI, CSRD ve TSRS raporlama çerçevelerini kapsayan, kurum ve sektöre özel sürdürülebilirlik ve raporlama eğitimleri için irtibata geçin.

2. Sürdürülebilirlik Raporlaması Danışmanlığı - Şirketinizin sürdürülebilirlik çalışmalarının, risk ve fırsatların üst bakışla raporlara yansıtılması için iletişime geçin.

3. Sürdürülebilirlik İletişimi- Çoğunluğu yönetici seviyesinde 8000+ abone ve 32.000+ sosyal medya takipçisi ve ~20.000 Websitesi okuyucusuna mesajınızı iletin. Kapsamlı işbirliği paketi için irtibata geçin.