Merhaba, Yeşil Büyüme'nin Haftalık Bülteni'ne hoş geldiniz. Sürdürülebilirlik evreninde çabalar somutlaşır ve yoğunlaşırken siz de olan biteni yakından takip edin. Keyifli okumalar!

Bu bültende ele aldığımız başlıca konular şu şekilde;

• İstanbul Sanayi Odası ve Ticaret Bakanlığı'ndan Alüminyum Sektörüne Özel SKDM Rehberi

• Madencilik Sektörü İçin Fiziksel ve Geçiş Risklerini Anlatan Bir Vaka Analizi

• Avrupalı Şirketlerin Sürdürülebilirlik Karnesi

• Birleşik Krallık’tan Milli SKDM Hamlesi

• Avrupa Birliği’nin Emisyonları Düşmeye Devam Ediyor

• AB, SKDM Kayıt ve Raporlamaları İçin Kullanılan Rehberleri Güncelledi

• Avrupa Parlamentosu Tüketicileri Yanıltıcı Beyanlara Karşı Koruma Mekanizmalarını Güçlendirmek İstiyor

• Yeni Bir Enflasyon Faktörü: İnsan Kaynaklı İklim Değişikliği

Yeşil Büyüme’den Yeni CSRD ve ESRS Eğitimi

2028 yılından itibaren Türkiye'de bazı şirketlerin doğrudan tabi olacağı Avrupa Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi (CSRD), halihazırda ihracatçı şirketlerimizi, AB şirketlerinin tedarik zincirlerinde bulunmalarından dolayı oldukça derinden etkileyecek. Hatta büyük AB şirketlerinin CSRD’ye uygunluk kapsamında hazırlayıp yolladığı tedarikçi anketleri şimdiden şirket yöneticilerimizi düşündürmeye başladı.

18 Nisan tarihinde çevrimiçi olarak gerçekleştireceğimiz eğitimimizde, sürdürülebilirlik raporlamasını zorunlu kılan CSRD düzenlemesi ve bu düzenlemeye göre raporların kaleme alınacağı çerçeve olan ESRS’nin uygulama detayları anlatılacaktır. Avrupa Birliği'ndeki şirketlerin tedarik zincirlerinde bulunan şirketlerimizde çalışan sürdürülebilirlik yöneticileri, bu alanda danışmanlık hizmeti vermek isteyenler ve sürdürülebilirlik alanında kariyer inşa etmeyi planlayanlar için önemli bir fırsat olacak eğitimde katılımcıların soruları da eğitim esnasında cevaplandırılacaktır.

Toplam 2 seanstan oluşan ve 5 saat sürecek olan eğitim; AB’ye ihracat yapan şirketlerimiz, şirketlerin sürdürülebilirlik yöneticileri, sürdürülebilirlik danışmanları ve kendilerini bu alanda geliştirmek isteyenler için hazırlandı.

Şirketlere özel uyguladığımız toplu katılım indirim opsiyonları için [email protected] adresi üzerinden bizimle iletişime geçin.

TÜRKİYE’NİN NET-SIFIR GÜNDEMİ

İstanbul Sanayi Odası ve Ticaret Bakanlığı'ndan Alüminyum Sektörüne Özel SKDM Rehberi

İstanbul Sanayi Odası geçtiğimiz hafta, alüminyum sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin  Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) kapsamındaki raporlama yükümlülükleri ve karşılaşılan zorluklara yönelik bir "Uygulama Rehberi" yayımlandı.

T.C. Ticaret Bakanlığı ile iş birliğiyle oluşturulan doküman, Avrupa Komisyonu tarafından oluşturulan hesaplama aracının alüminyum sektörü tarafından etkin kullanılabilmesini sağlamak amacıyla hazırlandı. Kılavuz, sektörün SKDM'nin geçiş döneminde belirlediği teknik gereklilikleri karşılayabilmesini hedefliyor. 2023/1773 sayılı Avrupa Komisyonu Uygulama Yönetmeliği ve ekleri, AB dışında faaliyet gösteren tesisler için geçiş dönemi rehberi ve Avrupa Komisyonu'nun 7 Kasım 2023 tarihinde yayımladığı iletişim şablonu gibi önemli dokümanlar, rehberin hazırlanmasında kullanılan temel kaynaklar arasında yer alıyor.

Eğer siz de AB ihracatçısıysanız ve ürünleriniz SKDM kapsamındaysa Enexion Group iş birliğiyle 2 Nisan tarihinde vereceğimiz SKDM Eğitimimiz tam size göre. Ayrıntılar için👇🏼

SEKTÖREL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Madencilik Sektörü İçin Fiziksel ve Geçiş Risklerini Anlatan Bir Vaka Analizi

Şirketlerin stratejilerine sürdürülebilirlik bağlantılı konuları adapte edebilmesinin en etkili yolu olarak, fiziksel ve geçiş risklerini doğru belirlemelerini gösterebiliriz. Ancak bu iş her zaman zannedildiği kadar kolay olmayabiliyor. Çünkü sürdürülebilirlik ile bağlantılı risk ve fırsatları belirlemek için şirketlerin her şeyden önce sektörlerini çok iyi tanımaları ve değer zincirlerini oluşturan elemanları doğru bir şekilde tespit ve analiz etmeleri gerekiyor.

Özellikle sürdürülebilirlik raporlamalarının kaleme alınma sürecinde de organizasyonları zorlayan bu durumun önüne geçmek için çeşitli sektörel standartlar yayımlanmış durumda. Ayrıca bir takım kuruluşlar da çeşitli çalışmalarıyla bu sürecin kolaylaşmasına katkıda bulunuyor.

İşte bu çalışmaların bir yenisi Risk Profesyonelleri Küresel Birliği tarafından madencilik sektörüne yönelik olarak hazırlandı. Yeşil dönüşümün en kritik unsurlarından olan kritik materyallerin temel sağlayıcısı olmanın yanı sıra yüksek çevresel etkisi sebebiyle de en göz önündeki sektörlerden biri olan madencilikte, şirketlerin ilerleyen dönemde karşılaşabilecekleri sürdürülebilirlik risk ve fırsatlarını doğru bir şekilde belirlemeleri oldukça önemli. Madenciliğin iklim aşırılıkları karşısında kırılganlık seviyesini örnekler üzerinden anlatan bahse konu çalışma şirketlerimizin genel yapılarını gözden geçirmeleri adına faydalı olabilir.

KURUMSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Avrupalı Şirketlerin Sürdürülebilirlik Karnesi

CDP ve uluslarası danışmanlık şirketi Oliver Wyman, Avrupa şirketlerinin net-sıfır çabalarının neresinde yer aldığını gösteren bir rapor yayımladı (indirme linki). Raporun analizine göre, Avrupa şirketlerinin çoğunluğu (%70), net sıfır ekonomiye geçiş sürecine sermaye harcamalarının (CapEx) %25'inden daha azını ayırıyor. Ayrıca raporda, özellikle yüksek emisyonlu işletmelerin yarısından fazlasının karbon salımını azaltma çabalarında sermaye erişimini büyük bir engel olarak gördüğü de belirtiliyor.

"Para Akışını Sağlama" adlı rapora göre;

• Artık daha fazla Avrupalı şirket emisyon azaltma hedefleri belirliyor ve geçiş planları hazırlıyor ancak bu şirketlerin sadece beşte biri bu planların kilit alanlarında önemli ilerleme kaydetmiş durumda.

• Her ne kadar düşük karbonlu teknolojiler ve ürün hatları ortaya çıkmış olsa da, ticari iş modellerinin gelişimi hâlâ yetersiz durumda ve birçok sektörde, hükümet politikaları ekonomik manzarayı henüz yeşil ürün ve hizmetlere lehine  kesin bir şekilde değiştirebilmiş değil. Bu duruma bir örnek olarak, otomotiv sektöründe elektrikli araçların şu anda satışların yalnızca %13'ünü oluşturmasına rağmen, önümüzdeki beş yıl içinde toplam AR-GE bütçesinin %59'unun bu alana yatırılacak olması gösterilebilir.

• Veriler, yeşil ürünlerde daha fazla ve hızla yatırım yapılamazsa, Avrupa işletmelerinin %20'sinin müşterilerinin alternatif ürün ve tedarikçilere yöneleceğini gösteriyor. 

• Yeşil finansmanın ikilemi: Birçok şirket, projeleri ticari ölçekte gerçekleştirebilmek için finans kuruluşlarının desteğine ihtiyaç duyarken, finans sektörü bu tür girişimlerin bu düzeyde sürdürülebilir olarak işleyebileceğine dair kanıt talep ediyor. 

Yakında yürürlüğe girecek olan CSRD, şirket raporlamalarında doğa üzerine daha fazla şeffaflık gerektirse de, veriler ayrıca Avrupa finans kuruluşlarının yarısından fazlasının su güvenliğini koruma planlarına sahip olmadığını veya ormansızlaşmanın önüne geçmek için hedef belirlemediğini gösteriyor.

ULUSLARARASI GELİŞMELER

Birleşik Krallık’tan Milli SKDM Hamlesi

AB’nin karbon kaçağını önlemek için geçtiğimiz sene yürürlüğe koyduğu Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması uygulamasının ardından diğer ülkeler de benzer düzenlemeleri gündemlerine almaya başladı. Geçtiğimiz günlerde bizim de buradan duyurduğumuz üzere, Birleşik Krallık kendi SKDM’sini 2027’de yürürlüğe koymayı planladığını açıklamıştı.

Bu yol haritası gereği Birleşik krallık hükümeti geçtiğimiz hafta karbon kaçağı riskinin nasıl ele alınacağına yönelik bir dizi çalıştay düzenledi. Bu çalıştaylarda SKDM’nin tasarımına ilişkin ayrıntılar ele alındı ve düzenleme kamuoyu görüşüne açıldı. İkinci görüşmeler Haziran 2024’te gerçekleşecek ve SKDM bu tarihe kadar görüş ve önerilere açık olacak.

Hangi sektörler kapsamda olacak?

1 Ocak 2027’den itibaren yürürlüğe girecek olan Birleşik Krallık SKDM’si tarafından kapsanacak yedi sektör şu şekilde: Alüminyum, çimento, seramik, gübre, cam, hidrojen  ve demir çelik.

Buna göre, BK SKDM’sinin AB SKDM’sinden farklı olarak seramik ve cam endüstrilerini de içerdiği dikkat çekiyor. Fakat AB’nin de kademeli olarak SKDM’yi Emisyon Ticaret Sistemi’nde yer alan tüm sektörleri kapsayacak şekilde genişletmek istediğini biliyoruz.

İki SKDM’nin Benzer ve Farklı Yönleri

Emisyon kapsamı bakımından her iki SKDM de doğrudan ve dolaylı emisyonları kapsıyor olacak. Birleşik Krallık tarafında bazı detaylar henüz netleşmiş değil. Ayrıca her iki tarafta da getirilen istisnalar mevcut. Birleşik Krallık SKDM’sinde olup da AB’de olmayan dikkat çekici bir detay ise yıllık 10.000 pound tutarının altında kalan kayıtlarda SKDM’nin uygulanmayacak olması. Ayrıca uygulama takviminde de farklılıklar görünüyor. AB SKDM 1 Ocak 2026’dan itibaren tamamen uygulamada olacakken Birleşik Krallık’ta süreç 1 yıl sonra 2027 başı itibariyle başlıyor olacak.

Diğer Gelişmeler

ABD de bu iki SKDM’yi takip ederek karbon kaçağını önlemek ve yerel işletmelere rekabette avantaj sağlamak için kendi SKDM’si üzerine çalışıyor. ABD’de şu ana kadar iki farklı kanun tasarısı sunuldu ve görüşmeler devam ediyor. Sunulan tasarılara göre diğer SKDM’lere göre ciddi farklar olsa da nihai kanun henüz elimizde değil. Fakat SKDM’lerin sayısının giderek arttığı ve ETS’lerin hali hazırda çok fazla ülke ve bölgede yürürlükte olduğu göz önüne alındığında şirketlerimizin her karbon salımının bir fiyatı olduğunu kabul edip iş modellerinde bu gerçekliği de hesaba katmaları kaçınılmaz gibi duruyor.

🗺AVRUPA YEŞİL MUTABAKATI

Avrupa Birliği’nin Emisyonları Düşmeye Devam Ediyor

İlk karbon nötr kıta olma hedefini yakalamaya çalışan Avrupa Birliği’nin sera gazı emisyonları Eurostat verilerine göre 2023’ün üçüncü çeyreğinde 2022 yılı aynı dönemine göre %7.1 oranında azalma gösterdi. Sektörlerin kırılımlarına bakıldığında en ciddi azaltımlar sırasıyla elektrik ve gaz tedariği (%23.7), ev/hane emisyonları (%6.5), imalat (%4.9) alanlarında gözlendi. AB üyesi 23 ülkenin emisyonlarında düşüş gözlenirken en büyük düşüşler Estonya (%30.7), Bulgaristan (%18.6) ve Almanya’da (%12.2) kaydedildi.

Bu 23 ülkeden on biri, emisyon azaltımları gerçekleştirilirken gayri safi yurt içi hasılasının düşüşüne engel olamadı. İtalya’nın GSYİH’si  sabit kalırken diğer 11 ülkenin GSYİH’sinde ise artış gözlendi.

AB, SKDM Kayıt ve Raporlamaları İçin Kullanılan Rehberleri Güncelledi

AB’nin yayınladığı bu dokümanlarda, eğer hala SKDM geçiş dönemi kayıtlarını yapmayan yükümlüler varsa bu kullanıcı rehberlerinde nasıl kayıt yapabileceklerini (AB’de sorumlu ithalatçının süreci yürütmesiyle ve ulusal yetkili otoriteye ulaşarak), çeyrek dönemlik raporlama örneklerini ve örnek excel dosyalarını bulabilecekler.

Bilindiği üzere, SKDM hala geçiş döneminde ve bu dönemde yükümlülerin raporlama yaparak emisyonlarını bildirmesi bekleniyor. Daha önce duyurulduğu gibi SKDM 2026 yılından itibaren tümüyle yürürlükte olacak ve kapsamdaki sektörlerin sınırda bir karbon ücreti ödemesi gerekecek. Bu dokümanlara ek olarak ayrıca geçtiğimiz ay deklarasyonlar için erteleme talep eden kullanıcılar için de detaylı bir rehber ile erteleme talebinin nasıl yapılabileceği açıklanmıştı.

Avrupa Parlamentosu Tüketicileri Yanıltıcı Beyanlara Karşı Koruma Mekanizmalarını Güçlendirmek İstiyor

Avrupa Parlamentosu bir süredir gündemde olan Yeşil İddialar Direktifi ile çalışmalarını sonlandırdı ve düzenlemeyi onayladığını duyurdu. Yasa yapımı sürecinin diğer ayağını oluşturan Avrupa Konseyi’nin tutumu ise henüz net değil. Avrupa Birliği hali hazırda yeşil yıkamanın önüne geçmek için çeşitli mekanizmalara sahip ve bu mekanizmalar ışığında çeşitli davalar görülüyor. Örneğin kısa süre önce Hollanda Kraliyet Hava Yolları’na (KLM) karşı açılan davada Hollanda mahkemeleri KLM’nin yeşil yıkama yaptığına kanaat getirmişti. Avrupa Parlamentosu ise bu korumayı arttırmak istiyor.

Parlamentonun ortaya koyduğu pozisyona göre:

• Biyoçözünürlük, daha az kirleticilik gibi iddialar şirketler tarafından kullanılmadan önce mutlaka doğrulanmalı,

• Daha basit veya yaygın tipteki iddialar daha kolay veya hızlı doğrulama sistemlerinden faydalanabilmeli,

• Cezalar kamu ihaleleleri süreçlerinden men edilme, gelirlere el konulması ve yıllık cironun %4’ünden az olmayacak şekilde para cezalarını içermeli.

• Karbon sıfırlamaya dayalı yeşil iddiaların yasak olması hali devam edecek. Fakat şirketler reklamlarında gerekli tüm karbon azaltım çalışmalarını yaptıktan sonra kalan kısmı karbon sıfırlama mekanizmalarıyla sıfırladıklarını belirtebilirler.

AB Röportörü Andres Ansus’un paylaştığı çalışmaya göre çevresel iddialardan %50’den fazlası belirsiz veya yanıltıcı iddialar içeriyor. Böyle bir durumda adil bir rekabetten ve mutlu tüketicilerden bahsetmek söz konusu değil. Avrupa Parlamento’su da bu sebepten tasarıyı 467 olumlu oya karşı 65 olumsuz oyla onayladı.

İKLİM HABERLERİ

Yeni Bir Enflasyon Faktörü: İnsan Kaynaklı İklim Değişikliği

Potsdam İklim Etki Araştırma Enstitüsü ile Avrupa Merkez Bankası tarafından gerçekleştirilen ve geçtiğimiz hafta nature.com’da yayımlanan bir araştırmaya göre iklim değişikliği, sadece belirli ürünlerin erişilebilirliği veya fiyatını etkilemekten ziyade, ekonomiler üzerinde geniş çaplı etkiler yaratıyor ve bu da iklim değişikliğinin ileride bir enflasyon faktörü olarak değerlendirilebileceği anlamına gelebilir. 

Çalışma, gıda enflasyonunun "iklim enflasyonu (climateflation)" nedeniyle önümüzdeki on yıl içinde yılda %3 kadar artabileceğini, iklim faktörlerinin genel enflasyonu yılda %0.3 ile %1.2 arasında artırabileceğini gösteriyor. En büyük enflasyon artışlarının ise, zaten daha sıcak olan ülkelerde görüleceği belirtiliyor. Ayrıca, 2022'nin rekor sıcak geçen yazı sırasında Avrupa'da görüldüğü gibi, yaz aylarında, ekstratropikal bölgeler aşırı sıcak olaylarından kaynaklanan daha ani enflasyon artışlarına karşı savunmasız olabilir. Son olarak araştırma, iklim değişikliğinin giderek daha maliyetli hale geldiğini ve ortalama sıcaklık değişiklikleri ile sıcaklık aşırılıklarının yaşanmasının enflasyon üzerinde en büyük, daha uzun süreli etkilere sahip olduğunu vurguluyor.

📰 BAŞKA NELER VAR?

Geçtiğimiz hafta gündeme dair basında yer alan ilgi çekici başlıklar:

• How China Got Its Claws Into the West’s Net-Zero Transition

• ING Tightens Financing For High Carbon Buildings

• Low Carbon Cement Factory Nabs Energy Department Funds

🔎 GÖZÜNÜZDEN KAÇTIYSA

Gündemin yoğunluğuyla birlikte kaçırmış olabileceklerinizi sizin için derledik:

• Youtube Röportajı: Prof. Dr. Ayşe UYDURANOĞLU ile Karbon Kredi Piyasalarını Konuştuk

• Sürdürülebilirlik Raporlamasında Senaryo Analizi

• Bültende yer almasını istediğiniz konuları [email protected] üzerinden paylaşabilirsiniz.

• Haftaya yine dolu dolu bir bültende buluşmak üzere. Hoşça kalın!