Merhaba, Yeşil Büyüme'nin Haftalık Bülteni'ne hoş geldiniz. Özellikle sizin girdilerinizle ve ekosistemin ihtiyaçlarıyla şekillenecek bu bültende hangi konuları görmek istersiniz? Bize yazın. Keyifli okumalar!

Bu bültende ele aldığımız başlıca konular şu şekilde;

• AB Emisyon Ticaret Sistemi görüşmelerinde kısmi uzlaşma

• AB ambalajlama ve ambalaj atıkları düzenlemesi teklifi

• AB Sürdürülebilir ve Döngüsel Tekstil Stratejisi taslak görüşleri

• Avrupa Konseyi tarafından benimsenen "Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü" ile ilgili genel yaklaşım

• Archie Burkinshaw tarafından hazırlanan yeni başlayanlar için net-sıfır rehberi

• Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından ilk defa yayımlanan net-sıfır rehberi

• Gaziantep İhracatçılar Birliği tarafından yayımlanan "Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM)" raporu

Hazırsanız başlıyoruz:

🗺AVRUPA YEŞİL MUTABAKATI

🏭 AB Emisyon Ticaret Sistemi görüşmelerinde kısmi uzlaşma

Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi arasında 29 Kasım'da gerçekleştirilen üçlü görüşmede, denizciliğin AB ETS'ye dahil edilmesi ile ilgili uzlaşmaya varıldı. Buna göre denizcilik şirketleri 2024 yılı için emisyonlarının %40'ı, 2025 yılı için %70'i ve 2026 yılından sonra ise %100'ü için karbon tahsisatı beyan etmek zorunda. Ayrıca 5000 grostondan büyük gemilerin kapsanması ve karbondioksitin yanında metan ve azot oksit emisyonlarının da hesaplamalara dahil edilmesi kabul edildi. Bununla birlikte binaların ve karayolu taşımacılığının ETS'ye dahil edilmesi ile ilgili henüz bir mutabakat sağlanamadı. Bir sonraki üçlü görüşmenin 16-17 Aralık tarihleri arasında gerçekleştirilmesi planlanıyor.

Y🌎RUM: Denizcilik emisyonlarının AB ETS'ye dahil edilmesi, gemileri Avrupa Birliği ülkelerini ziyaret eden denizcilik şirketlerimizi de ilgilendiriyor. Teklif kapsamında AB üyesi ülkeleri ziyaret eden üçüncü ülke gemilerinden kaynaklı emisyonların %50'si AB ETS'ye dahil edilmesi planlanıyor. Binalar ve karayolu taşımacılığının AB ETS ile kapsanmasının meydana getireceği politik sonuçlar bazı endişelere yol açıyor. Enerji krizinin yaşandığı bir ortamda tüketicilere ilave vergi yükü getirebilecek bu teklif ile ilgili görüşmelerin zor geçmesi bekleniyor.

🎁AB ambalajlama ve ambalaj atıkları düzenlemesi teklifi

Her bir Avrupalı yılda ortalama olarak 180 kg ambalaj atığına yol açıyor. Ambalajlama, plastik üretimin yeni kaynak kullanımının %40'ına, kağıt için ise %50'sine yol açıyor. Avrupa Komisyonu 30 Kasım'da ambalaj atıklarına yönelik bir teklif getirdi. Yeni teklif ile tüketicilerin aşırı ve gereksiz ambalaj tüketimin önüne geçilmek ve geri dönüşüm ile ilgili doğru markalamaların yapılması sağlanmak isteniyor. Teklifle ayrıca, biyotabanlı ve biyolojik olarak bozulabilen ambalajların tanımına yönelik tüketiciler ve endüstriler için belirsizlikleri ortadan kaldırılmak isteniyor. Bu kapsamda, biyolojik olarak bozulabilen ambalajların dizaynı, atık haline gelmesi ve geri dönüştürülmesi ile ilgili standartların getirilmesi bekleniyor. Teklifle birlikte gelen yenilikler ve hedefler;

• Üye ülkelerde ambalaj atık miktarının 2018 yılı seviyesine göre 2040 yılına kadar %15 azaltılması

• Şirketlerin ürünlerde kullandıkları ambalajlar için belirli oranlarda tekrar kullanma ve geri dönüştürülme hedefleri belirlemesi

• Ambalajların geri dönüştürülmesi ile ilgili markalamaların daha açık hale gelmesi

• Restoranlarda yemekler için kullanılan kaplar ve otellerde kullanılan mini şampuanlar gibi ürünlerde tek kullanımlık plastik kullanımının yasaklanması

• 2030 yılına kadar paketlemede geri dönüşümün artırılması için belirli dizayn kriterlerinin getirilmesi, alüminyum ve plastik şişeler için etkin depozito sistemlerinin kullanılması gibi tedbirlerin alınması

Bu düzenleme ile birlikte 2030 yılına kadar 66 milyon tona ulaşması beklenen ambalaj kaynaklı emisyonların 43 milyon tona düşürülmesi ve su tüketiminin ise 1.1 milyon metreküp azaltılması hedefleniyor.

Y🌎RUM: Avrupa Birliği'ne ihracat yapan firmaların paketleme ile ilgili standartları takip ederek uyum adına gerekli adımları atması gerekiyor.

🎋SEKTÖREL SÜRDÜRÜLEBİLİK

🧵 Sürdürülebilir ve Döngüsel Tekstil Stratejisi taslak görüşleri

Avrupa Bölgeler Komisyonu'nun 30 Kasım 2022'de yayımlanan "Sürdürülebilir ve Döngüsel Tekstil Strateji"ne yönelik hazırladığı görüşte yer alan önemli hususlar;

• AB piyasalarına sürülecek olan tekstil ürünlerinin daha dayanıklı, geri dönüştürülebilir malzeme oranı yüksek, toksik maddelerden arındırılmış ve insan haklarına uygun bir şekilde üretilmesinin sağlanması hedefleniyor. Ayrıca, aşırı tüketimi körükleyen hızlı moda konseptinin yerine farklı bir paradigmanın tekstil sektörüne hakim olması isteniyor.

• Özel sektörün yapacağı ARGE çalışmaları ile tekstil sektöründe döngüselliğin artırması ve yerel yönetimlerin azami seviyede tekstil atıklarını toplayıp tamir ederek ve temizleyerek bu atıkların yeniden kullanımını sağlaması, bu sektörün çevresel etkilerinin azaltılması açısından önemli.

• Tekstil atıklarının toplanarak yeniden değerlendirilmesi kapsamında üreticilerin sorumluluklarının artırılması, hızlı modanın yol açtığı sorunların giderilmesine katkı sunuyor.

• 2025 yılı sonrasında tekstil ürünlerinin ayrı olarak toplanması zorunlu hale geliyor.

💼KURUMSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Avrupa Konseyi, "Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü" ile ilgili genel yaklaşımını belirledi.

Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü direktifi kapsamında Avrupa Birliği'nde yaklaşık 13.000 şirkete tedarik zincirlerini de kapsayacak şekilde faaliyetlerinin insan hakları ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerini belirleme ve gerekli telafi önlemlerini alma yükümlülüğü getiriyor. 1 Aralık 2022'de Avrupa Konseyi tarafından kabul edilen genel yaklaşımda, Avrupa Birliği'ndeki büyük şirketlerin yanı sıra, Avrupa Birliği'nde aktif olan üçüncü ülke şirketlerine de sorumluluk yükleniyor. Direktif kapsamında getirilen yenilikler;

• Özen yükümlülüğü politikaları ve süreçleri zorunlu hale geliyor.

• Özen yükümlülüğü kapsamında sorumluluklar risk-tabanlı bir yaklaşım ile hem ciddiyet hem de olasılık açısından belirlenecek.

• Şirketler filli ve olası (actual and potential) etkileri belirlemek için uygun tedbirleri almak zorunda

• İhlalin tespit edilmesi halinde şirketler, gerekli hafifletici ve önleyici tedbirleri (finansal tazminat veya iş ilişkilerinin sonlandırılması vb.) almak zorunda.

• Uygulamaya konan tedbirlerin etkinliğinin kontrolü için izleme mekanizmaları kurulacak.

Yeni başlayanlar için net-sıfır rehberi

Archie Burkinshaw tarafından hazırlanan rehberde şirketler için şu tespitler ve tavsiyelerde bulunuluyor;

• Maliyetler, uygun teknoloji, altyapı ve gerekli araçların bulunmamasının yanında net-sıfır hedefine ulaşmak için ne yapılması gerektiğine dair doğru ve kapsamlı bilgilere erişimdeki güçlükler özellikle küçük işletmelerin karşılaştığı bariyerler arasında.

• Emisyonların azaltılması ile ilgili stratejilerin oluşturulması için şirketlerin emisyon kaynaklarının kapsamlı bir şekilde belirlenmesi gerekiyor. Pek çok şirket bu bağlamda Greenhouse Gas Protocol'ü tercih ediyor.

• Karbon emisyonlarını azaltmanın en etkili yolları: düşük karbonlu enerji çeşitlerine geçiş, personeli toplu taşıma kullanmasının teşvik edilmesi, dağıtımda elektrikli araçların kullanılması gibi lojistikte optimizasyonun sağlanması

• Karbon emisyonlarının azaltılmasının faydaları: marka itibarının güçlendirilmesi, israfın engellenerek tasarruf sağlanması, değer odaklı yatırımcılardan finansal destek alınması, fosil yakıtların fiyatlarında meydana gelen dalgalanmadan işletmenin korunması

• Avrupa ve ABD'de yapılan araştırmalar, tüketiciler arasında çevreci yiyecek ve içecek firmaların ürünlerine yönelik talebin arttığını gösteriyor.

• Sürdürülebilir işletme davranışlarına verilebilecek örnekler: ağaç dikme veya gelişmekte olan ülkelerdeki çevreci projelerin desteklenmesi ile emisyonların dengelenmesi, yerel tedarikçilerden ihtiyaçların karşılanması, atıklardan azami ölçüde istifade

📑Uluslararası Standartlar Organizasyonu ilk defa net-sıfır rehberi yayımladı

Rehber, kamu ve özel tüm kurumların kendi net-sıfır yol haritalarını sağlıklı bir şekilde hazırlamasını kolaylaştıracak bilgiler içeriyor. Rehberin başlangıcında net-sıfır, emisyon kapsamları, karbon giderme, krediler, sera gazı envanteri vb. net-sıfır ile ilgili sık kullanılan terimlerin tanımlarına yer veriliyor. Net-sıfır strateji ve politikalarının oluşturulmasında üst yönetimin sorumluluğuna vurgu yapılan raporda, kaynak yönlü ve aşağı yönlü tüm emisyonların hakkaniyetli bir şekilde azaltılması gerektiğine vurgu yapılıyor.

🇹🇷 TÜRKİYE'NİN NET-SIFIR YOLCULUĞU

👉 Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) raporu

Güneydoğu Anadolu İhracatçılar Birlikleri tarafından yayımlanan kapsamlı raporda, AB ETS ile bağlantılı olarak SKDM'nin Türkiye'ye olası etkileri ele alındı. Raporda yer alan aşağıdaki ifadeler dikkat çekici:

Eğer bir arkadaşınızın yönlendirmesiyle buraya geldiyseniz, bültene abone olabilirsiniz. Her cuma dolu dolu bir bülten ile posta kutunuzdayız.

• Bültende yer almasını istediğiniz konuları iletiş[email protected] üzerinden paylaşabilirsiniz.

• Haftaya yine dolu dolu bir bültende buluşmak üzere. Hoşçakalın.