25 Soruda Emisyon Ticaret Sistemi

Merhaba değerli okurumuz!

Uzun süredir hazırlıkları süren Emisyon Ticaret Sistemi’ne ait yönetmeliğin taslak versiyonu geçtiğimiz hafta İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yayımlandı.

Halihazırda kamuoyu görüşüne açık olan yönetmelik Emisyon Ticaret Sistemi’ne ilişkin birçok detayı barındırıyor. Ancak Yönetmelik, alışkın olmayanlar için oldukça karmaşık bir yapıda ve konunun uzmanı olmayanlar için alışılmadık ve teknik ifadeler barındırıyor.

Yeşil Büyüme olarak biz de geçtiğimiz hafta konuyla ilgili oldukça yoğun bir soru trafiğiyle karşılaştık. O yüzden bu ihtiyaca cevap verebilmek adına, bu hafta rutinimizin dışına çıkıyor ve bu özel bültenle birlikte Emisyon Ticaret Sistemi’ni 25 soru ve cevapla özetliyoruz. Keyifli okumalar…

Emisyon Ticaret Sistemi Hakkında Bilmeniz Gereken 25 Kritik Soru

📌 Not: İçerik, 22 Temmuz 2025 tarihli Türkiye ETS Taslak Yönetmeliği esas alınarak hazırlanmıştır. Nihai yönetmelik yayımlandığında bazı detaylar değişebilir. Ayrıca, bu makalemizin amacı, ETS ile ilgili çeşitli konuları merak edenlere pratik bilgiler sunmaktır. Yükümlülüklerinizi ve diğer ayrıntıları öğrenmek için bu içerikle yetinmeyerek Taslak Yönetmeliği incelemenizi öneririz.

1. ETS nedir ve Türkiye neden böyle bir sistem kuruyor?

Emisyon Ticaret Sistemi (ETS), sera gazı emisyonlarını sınırlandırmak için kullanılan piyasa temelli bir mekanizmadır. Türkiye, düşük karbonlu ekonomiye geçişte bu piyasayı kurarak hem iç düzenlemeleri güçlendirmeyi hem de AB Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’na uyum sağlamayı amaçlıyor.

2. Yönetmelik hangi faaliyetleri ve kurumları kapsıyor?

Yönetmelik, EK-1’deki listede yer alan faaliyetlerden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının izlenmesi, raporlanması ve doğrulanması iş ve işlemlerini, ayrıca doğrulayıcı kuruluşların ve işletmelerin yükümlülüklerini kapsıyor. Ayrıca, ETS kapsamına giren faaliyetleri belirliyor ve  ETS'nin uygulanabilmesine ilişkin iş ve işlemleri, bu işlemleri gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiler ile yetkili mercilerin yetki ve sorumluluklarını da içeriyor.

3. Emisyon Ticaret Sistemi’nin uygulama takvimi nasıl ilerleyecek?

Emisyon Ticaret Sistemi'nin (ETS) uygulama takvimi, pilot dönem ve birinci uygulama dönemi olmak üzere iki ana bölümden oluşuyor:

Pilot Dönem Uygulaması:

• ETS pilot dönem uygulaması, 2026 ve 2027 yıllarına ait sera gazı emisyonlarını kapsar.

• Bu dönem, Kategori B ve Kategori C tesisleri için belirli faaliyetler doğrultusunda uygulanır. Bu faaliyetler arasında 20 MW ve üzeri anma ısıl güce sahip tesislerde yakıt yakılmasıyla elektrik üretimi, kok üretimi, metal cevheri kavrulması, sinterlenmesi veya peletlenmesi (demir-çelik ve alüminyum sektörleri), 2,5 ton/saat ve üzeri kapasiteli demir, temper ve/veya çelik üretimi ve dökümü, birincil veya ikincil alüminyum üretimi, klinker üretimi, nitrik asit üretimi ve amonyak üretimi gibi alanlar yer almaktadır.

• Pilot döneme ilişkin piyasa işlemleri 30 Nisan 2029 tarihine kadar devam eder. Bu tarihten sonra pilot döneme ait tahsisatlar geçerliliğini yitirir.

Birinci Uygulama Dönemi:

• Birinci uygulama dönemi, 2028 yılına ait sera gazı emisyonları ile başlar ve Kategori B ve Kategori C tesislerini kapsar.

• Bu dönem, 2035 yılına ait sera gazı emisyonları ile sona erer.

• Birinci uygulama dönemi kendi içinde iki alt dönem şeklinde uygulanacaktır.

4. Yönetmelik kapsamı dışında kalan tesis veya unsurlar var mı?

Araştırma yapılan, yeni ürün ve proseslerin geliştirildiği ve test edildiği tesisler ve tesis bölümleri, münhasır olarak biyokütle kullanan tesisler ile askeri unsurlar bu ETS Yönetmeliği’nin kapsamı dışında. Ayrıca, okul, üniversite, hastaneler ve Savunma Sanayi Kuruluşlarına ait kurum, kıta, karargâh veya tesisler de, yerine getirdikleri faaliyetlerle sınırlı olmak üzere Emisyon Ticaret Sistemi’nin kapsamı dışında bulunuyorlar.

5. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) hangi tesis kategorilerini kapsıyor?

ETS, yıllık emisyonu 50.000 ton CO₂ (eşd)’den fazla ve 500.000 ton CO₂ (eşd)’ye eşit veya daha az olan Kategori B tesisleri ile 500.000 ton CO₂ (eşd)’den fazla olan Kategori C tesislerini kapsar. Ancak buradan bütün Kategori B ve C tesislerin kapsandığı anlamı çıkarılmamalı. Özellikle geçiş döneminde kapsama sadece belirli faaliyetleri yürüten tesisler girmekte. Bu faaliyetler:

• Toplam anma ısıl gücü 20 MW ve üzeri tesislerde yakıtların yakılması (tehlikeli veya evsel atıkların yakılması hariç) sonucu elektrik üretimi,

• Kok üretimi,

• Metal cevheri (sülfür cevheri dâhil) kavrulması, sinterlenmesi veya peletlenmesi.(sadece demir-çelik ve alüminyum sektörleri)

• Kapasitesi 2,5 ton/saat ve üzeri olan, sürekli döküm de dâhil olmak üzere, demir, temper ve/veya çelik üretimi ve dökümü (birincil veya ikincil ergitme).

• Toplam anma ısıl gücü 20 MW ve üzeri yakma üniteleri kullanılarak demir içeren metallerin (demirli alaşımlar dâhil) üretimi veya işlenmesi.

• Birincil alüminyum veya alümina üretimi.

• Toplam anma ısıl gücü 20 MW ve üzeri yakma üniteleri kullanılarak ikincil alüminyum üretimi.

• Toplam anma ısıl gücü (indirgeme maddesi olarak kullanılan yakıtlar dâhil) 20 MW ve üzeri yakma üniteleri kullanılarak alaşımların üretimi, rafine edilmesi, dökümhane dökümü, vb. dâhil olmak üzere demir dışı metallerin üretimi veya işletilmesi.(sadece çelik ve alüminyum sektörleri)

• Günlük kapasitesi 500 ton ve üzeri döner fırınlarda veya günlük kapasitesi 50 tonu aşan diğer ocaklarda klinker üretimi.

• Nitrik asit  ve amonyak üretimi

6. Hangi gazlar kapsam içinde yer alıyor?

Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamında yer alan sera gazları, Yönetmeliğin Ek-2'sinde belirtiliyor:

• Karbondioksit (CO2)

• Metan (CH4)

• Diazot Oksit (N2O)

• Hidroflorokarbonlar (HFC’ler)

• Perflorokarbonlar (PFC’ler)

• Sülfür Hegzaflorid (SF6)

7. İşletmelerin sera gazı emisyon izni alması zorunlu mu?

Yönetmelik çerçevesinde Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamında yer alan işletmelerin, sera gazı emisyonuna neden olan faaliyetlerini yürütebilmeleri için İklim Değişikliği Başkanlığı’ndan sera gazı emisyon izni almaları zorunludur.

Ayrıca, İklim Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içerisinde ETS kapsamına dahil olacak işletmelerin sera gazı emisyon izni alması gerekmektedir. Bu üç yıllık süre içerisinde, işletmelerin ETS kapsamında faaliyetlerine devam edebilmeleri için, bir defaya mahsus olmak üzere sera gazı emisyon izinlerinin olduğu varsayılır. Karbon Piyasası Kurulu kararı doğrultusunda İklim Değişikliği Başkanlığı, bu süreyi bitim tarihlerinden itibaren iki yıla kadar uzatmaya yetkilidir.

8. Sera gazı emisyon izni başvurusu nasıl yapılıyor ve geçerlilik süresi ne kadar?

Başvurular, EK-3’te belirtilen bilgi ve belgelere göre elektronik ortamda Başkanlığa yapılır. İzin, verildiği tarihten itibaren 5 yıl geçerlidir. Yenileme başvurusu, geçerlilik süresinin sona ereceği tarihten en az 6 ay önce yapılmalıdır.

9. Başvuru için hangi belge ve bilgiler lazım olacak?

Sera gazı emisyon izni başvurusunda, İşletme tarafından aşağıdaki hususlara dair bilgi, belge ve raporların sunulması zorunlu:

• İşletmenin gerçek kişi olması halinde kimlik bilgileri,

• İşletmenin tüzel kişi olması halinde, tüzel kişinin ticaret unvanı ve sicil numarası ve varsa üst kuruluşunun ticari unvanı ve sicil numarası,

• İdari ve kamu kurum ve kuruluşu olması halinde adı,

• İşletmenin adresi ve iletişim bilgileri,

• Tesisin tanımı ve adresi,

• Tesisin ne zaman devralındığı,

• Kapsama dahil faaliyette, sera gazı emisyonuna sebep olacak kullanılan hammadde ve yardımcı maddeleri hakkında bilgi,

• Kapsama dahil faaliyet tanımı ve faaliyetlerin yürütülmesinden kaynaklanan sera gazı emisyonunu izleme sırasında kullanılacak izleme planı ve planın dahil ettiği yöntem ve yöntemleri,

• Tesiste sera gazı emisyonlarını izleme ve raporlama için yetkili personelin veya ekibin olduğuna ilişkin belgeler, (ayrıntıları için EK-3’e bakınız)

• Başvuru bedelinin ödendiğine dair belge.

10. Sera gazı emisyon izni hangi durumlarda iptal edilir?

• Yanlış/yanıltıcı bilgi verilmesi (27a),

• İşyeri ruhsatının iptali (27b),

• Tesisin faaliyetine son vermesi (27c),

• Teslim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi (27ç).

11. ETS Üst Sınırı ne demek ve Türkiye ETS’de üst sınır nasıl belirleniyor?

Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) üst sınırı, kaynaklarda belirtildiği üzere, emisyon yoğunluğu temeline dayalı olarak belirlenen bir değerdir.

Bu üst sınır, ETS kapsamında yer alan tesislerin bir sistem yılı için alacakları aşağıdaki miktarların toplamını ifade eder:

• Ücretsiz tahsisat miktarı.

• Birincil piyasa tahsisat miktarı.

• Kullanılması durumunda ek rezerv miktarı.

12. Üst sınırlar ne zaman açıklanacak?

ETS üst sınırı, ilgili sistem yılını kapsayan doğrulanmış sera gazı emisyon raporlarının son teslim tarihinden itibaren 60 gün içinde Resmi Gazete'de yayımlanan Ulusal Tahsisat Planı kapsamında açıklanır.

13. Tahsisatlar piyasaya nasıl sunulur ve dağıtılır?

Tahsisatlar, İşlem Kayıt Sistemi’nde ihraç edilir.

Tahsisatlar Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamında piyasaya iki ana yöntemle sunulur ve dağıtılır: birincil piyasa aracılığıyla ihale yöntemiyle satış ve ücretsiz tahsisat dağıtımı.

Ücretsiz Tahsisatların Dağıtımı:

• Ücretsiz tahsisatların dağıtımında alt tesislere göre kıyas yöntemi esas alınır.

• Alt tesisler özelinde kıyas değeri hesabı için işletme sayısını, sektörel faaliyet katsayısını ve ücretsiz tahsisat oranını belirlemeye Karbon Piyasası Kurulu yetkilidir.

• Kıyaslama yapılırken, ürün kıyasına dayalı, ölçülebilir ısı kıyasına dayalı, yakıt kıyasına dayalı ve üretim sürecine yönelik alt tesisler işletme tarafından belirlenir ve tesisin doğrulanmış yıllık sera gazı emisyonu verisi bu alt tesislere atfedilir.

• Tahsisatlar, her bir alt tesis için yıllık doğrulanmış faaliyet seviyesi dikkate alınarak tesislere dağıtılır. Bu seviyeler, Faaliyet Seviyesi Raporu adı altında sera gazı emisyon raporu ile birlikte Başkanlığa sunulur.

• Ücretsiz tahsisatların dağıtılması durumunda, her bir uygulama dönemi için Başkanlıkça yayımlanacak usul ve esaslara göre her bir faaliyet için ücretsiz tahsisat oranı belirlenir. Bu oran, alt dönemler belirlenmemesi durumunda sabit kalabilir veya alt dönemler belirlenerek farklı sistem yıllarında farklı oranlar uygulanabilir.

• Pilot dönemde yer alan ve 5. sorunun cevabında ayrıntıları belirtilen faaliyetleri yürüten işletmelere, kıyas yöntemine göre %100 ücretsiz tahsisat sağlanır. Ücretsiz tahsisat miktarı, her bir alt tesis özelinde Başkanlıkça ilan edilecek kıyas değeri, sektörel faaliyet katsayısı ile alt tesis özelinde faaliyet seviyelerinin çarpılmasıyla elde edilen değere eşittir.

• Ücretsiz tahsisat alabilmek için, işletmelerin elektronik ortamda Başkanlığa başvuru yapması gerekmektedir. Başvurusu uygun bulunan tesislere ait ücretsiz tahsisatlar, EPDK tarafından çıkarılacak yönetmelik hükümleri uyarınca İşlem Kayıt Sistemi üzerinden işletme hesaplarına tesis bazında transfer edilir.

• Ücretsiz tahsisat başvuruları, Ulusal Tahsisat Planı yayımlandığı tarihten itibaren 15 iş günü içerisinde yapılır.

Birincil Piyasa:

• Tahsisatlar, Başkanlıkça belirlenen ve ilan edilen ihale takvimine uygun şekilde Birincil Piyasada satışa sunulur.

• Ulusal Tahsisat Planı yayımlandıktan sonra 15 iş günü içerisinde ihale takvimi kamuoyuna ve piyasa katılımcılarına ilan edilir.

• Herhangi bir ihalenin iptal edilmesi durumunda, iptal edilen tahsisatlar, sistem yılı içerisinde kalan ihale sayısına eşit oranda bölünerek dağıtılır. Sistem yılı içerisindeki en son ihale iptal olursa, ihale aynı koşullarda 15 iş günü içinde tekrarlanır (en fazla 2 defa). İkinci tekrardan sonra da ihalenin iptal olması durumunda, ihaleye konu tahsisat miktarı bir sonraki sistem yılında ihale edilir.

• Tahsisatlar, İşlem Kayıt Sisteminde ihraç edildikleri tarihten itibaren ilgili uygulama dönemi sonuna kadar geçerlidir. Ancak Başkanlık, bankalama süresini belirlemeye yetkilidir. Geçerliliğini kaybeden tahsisatlar İşlem Kayıt Sistemi üzerinden iptal edilir.

14. Ek rezerv nedir ve hangi koşullarda kullanılır?

Ek rezerv, özel koşulları sağlayan işletmeler için İşlem Kayıt Sisteminde ihraç edilerek piyasaya sunulacak tahsisat miktarıdır.

Ek rezervin kullanılabilmesi için aşağıdaki koşulların sağlanması gerekmektedir:

• Ek rezerv kullanımı, Ulusal Tahsisat Planında açıklanan ETS üst sınırının %10'unu geçmez.

• Alt tesislere bağlı emisyon yoğunluklarında artış olmaması şartıyla ek rezerv kullanım koşulları şunlardır:

Ek rezerv kullanan tesisler, yükümlülüklerini Aralık ayı son iş gününe kadar İşlem Kayıt Sistemi üzerinden yerine getirirler. Ek rezerv başvurusu, teslim yükümlülüğü ile birlikte yapılır. Ek rezervin kullanımı Karbon Piyasası Kurulunun onayı ile gerçekleşir.

15.  İşletmelerin tahsisat teslim yükümlülüğü ne zamana kadar yerine getirilmelidir?

İşletmeler, tesisler özelinde teslim yükümlülüklerini, sistem yılını kapsayan doğrulanmış sera gazı emisyon raporlarındaki miktara denk gelecek şekilde, yükümlülük yılının Kasım ayı son iş gününe kadar İşlem Kayıt Sistemi üzerinden yerine getirmek zorundadır.

16. Yönetmelikte bahsi geçen “Piyasa İstikrar Mekanizması” nedir ve ne işe yarar?

Piyasa İstikrar Mekanizması, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamında tahsisatlara ilişkin fiyat istikrarını sağlamak amacıyla gerçekleştirilen iş ve işlemlerdir.

Bu mekanizma, özellikle Piyasa İstikrar Rezervi adı verilen bir unsuru içerir.

Ne İşe Yarar? Piyasa İstikrar Mekanizması ve bu kapsamda oluşturulan Piyasa İstikrar Rezervi, tahsisatların fiyat ve miktarında gerçekleşen değişimleri dikkate alarak fiyat istikrarını sağlamayı amaçlar. Mekanizma, dolaşımdaki tahsisat miktarı ve tahsisat fiyatlarına ilişkin yapılan değerlendirmeler sonucunda devreye alınır.

Mekanizmanın işleyişi şöyledir:

• Piyasa İstikrar Rezervi, birincil piyasada gerçekleştirilecek işlemlerle fiyat istikrarını sağlar.

• İklim Değişikliği Başkanlığı’nca belirlenen esaslar çerçevesinde, birincil piyasaya sunulacak tahsisatların ilgili dönemdeki bir kısmı Piyasa İstikrar Rezervine aktarılır.

Özetle, Piyasa İstikrar Mekanizması, tahsisat piyasasında aşırı fiyat dalgalanmalarını önlemek ve piyasanın daha öngörülebilir ve istikrarlı bir şekilde işlemesini sağlamak için tasarlanmış bir araçtır.

17. ETS’de tanımlanan esneklik mekanizmaları neler?

• Bankalama: Tahsisatların gelecekte kullanılması.

• Ödünç alma: Gelecek yıllara ait tahsisatların erken kullanımı.

18. Karbon kredileri ETS kapsamında nasıl kullanılabilir?

Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde gerçekleşmiş projelerden elde edilen karbon kredileri, ETS kapsamında yer alan tesislerin tahsisat teslim yükümlülüğünün yüzde 10’unu geçmeyecek şekilde kullanılabilir.

19. Emisyonların izlenmesi, raporlanması ve doğrulanması süreçleri nasıl işleyecek?

Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi’nde sera gazı emisyonlarının izlenmesi, raporlanması ve doğrulanması üç aşamalı bir süreçtir.

1. İzleme

İşletmeler, Ek-1'de listelenen faaliyetlerden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını izlemekle yükümlüdür. Dolayısıyla işletmeler, faaliyetlerinden kaynaklanan emisyonları izlemek için detaylı bir izleme planı hazırlar ve bu planı İklim Değişikliği Başkanlığı’na sunarak onay alır. Planın, belirli parametreleri içermesi ve veri doğruluğunu sağlayacak şekilde yapılandırılması gerekir. İzleme planı, veri toplama ve işleme faaliyetlerini detaylı ve şeffaf bir şekilde belgelendirir.

Emisyonlar, iki yöntemle izlenebilir:

• Hesaplama yöntemi: Faaliyet verisi × emisyon faktörü × oksidasyon faktörü formülü kullanılır.

• Doğrudan ölçüm yöntemi: Başkanlıkça uygun bulunan standart ölçüm metotları kullanılır.

Her iki yöntemde de biyokütleye özel kurallar ve diğer sera gazları (ör. CH4, N2O) için ayrı izleme prosedürleri bulunur.

2. Raporlama

Her yıl 30 Nisan’a kadar, bir önceki yıla ait emisyonları ve faaliyet seviyelerini içeren bir Sera Gazı Emisyon Raporu Başkanlığa elektronik ortamda sunulur. Rapor; tesis bilgileri, kullanılan yöntemler, hesaplamalar ve varsa belirsizlikleri içerir. Raporlar, onaylanmış izleme planına uygun olarak hazırlanır ve Ek-6'daki ilkelere göre gerçekleştirilir. Bu raporla birlikte, alt tesis detaylarını içeren bir faaliyet seviyesi raporu da sunulur. Faaliyet Seviyesi Raporu da sera gazı emisyon raporu ile birlikte elektronik ortamda sunulur ve Ek-5'teki detaylı yıllık emisyon, ısı, enerji ve üretim verilerini içerir.

3. Doğrulama

Raporlar, MEDAS tarafından atanmış bağımsız doğrulayıcı kuruluşlar tarafından incelenir. Doğrulama süreci; stratejik analiz, saha ziyareti (proses analizi) ve risk değerlendirmesi adımlarından oluşur. Doğrulayıcı kuruluşlar bağımsızlık ve tarafsızlık ilkesine göre çalışır, gerekli niteliklere ve TÜRKAK akreditasyonuna sahip olmalıdır.

Doğrulama sonunda, raporun uygunluğuna dair bir görüş sunulur. Maddi hata bulunmayan raporlar “uygun” kabul edilir.

20. Aynı kampüste birden fazla tesis varsa izinler ayrı ayrı mı alınmalıdır?

Eğer aynı kampüste, yani aynı adreste birden fazla tesis faaliyet gösteriyorsa, Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi Yönetmeliği Taslağı'na göre süreç aşağıdaki şekilde işler:

• Genel Kural: Birden fazla tesiste faaliyet gösteren ya da gösterecek olan işletmelerin, normalde her tesis için ayrı sera gazı emisyon izni alması zorunludur. Bu, tesislerin farklı coğrafi konumlarda bulunması durumunda geçerlidir.

• Aynı Adres İstisnası: Ancak Yönetmelik, bu duruma bir istisna getirerek belirtir ki, aynı adreste birden fazla tesisin faaliyet göstermesi halinde işletme tek sera gazı emisyon izni alır. Bu, bir kampüs veya tek bir büyük sanayi alanı içinde yer alan birden fazla birim için geçerli olabilir.

• İşlem Kayıt Sistemindeki Durum: Yönetmelik taslağına göre, İşlem Kayıt Sisteminde hesaplar her bir tesis için işletme adına açılır ve her bir işletme sorumlu olduğu tesisler adına işlemini gerçekleştirir. Bu durum, aynı adreste tek bir emisyon izni alınsa bile, tesislerin sera gazı emisyonlarının ve tahsisat işlemlerinin İşlem Kayıt Sistemi'nde tesis bazında takip edileceğini göstermektedir. Yani, idari olarak tek bir izin olsa da, operasyonel ve raporlama bazında her bir tesisin kendi verileri ayrıştırılarak izlenebilir.

Bu durumu, bir alışveriş merkezindeki (aynı adres/kampüs) farklı mağazaların (tesislerin) durumuna benzetebiliriz. Her mağaza kendi içinde ayrı bir ticari faaliyet yürütse de, alışveriş merkezinin genel yönetimi (işletme) tek bir "büyük izin" altında faaliyet gösterebilir. Ancak yine de her mağazanın kendi envanteri, satışı ve finansal takibi ayrı ayrı yapılır; bu da İşlem Kayıt Sistemi'ndeki tesis bazlı hesaplara benzer.

21. Doğrulayıcı kuruluşların bağımsızlığı nasıl sağlanır?

Doğrulayıcı kuruluş, doğrulama faaliyetlerini kamu yararı gözeterek, işletmeden ve Başkanlıktan bağımsız olarak icra eder. Ortakları, yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve teknik personel, doğrulama faaliyeti yapılacak işletme ile veya işletmenin doğrudan ya da dolaylı olarak kontrol ettiği ortaklıklar ile menfaat ilişkisine giremezler, bağımsızlık ilkesini zedeleyecek mali, ticari veya herhangi bir ilişki içinde iseler doğrulama faaliyetinde görev alamazlar.

22. Yönetmelik hükümlerini ihlal edenlere ne gibi yaptırımlar uygulanır?

Yönetmelik hükümlerini ihlal edenlere ve yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere, ihlalin niteliğine bağlı olarak, 7552 sayılı Kanun, 6446 sayılı Kanun, 6362 sayılı Kanun ve 2872 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uygulanır. Doğrulanmış sera gazı emisyon raporunu süresi içerisinde sunmayanlara veya sera gazı emisyon izni almadan faaliyet gösterenlere tesisin kategorisine göre değişen miktarlarda idari para cezaları verilir. Pilot dönemde (2026 ve 2027 yıllarını kapsayan) idari para cezaları %80 oranında indirilmek suretiyle uygulanır. Ayrıntıları Taslak Yönetmeliğin 35. maddesinde bulabilirsiniz.

23. "Pilot Dönem" nedir ve hangi yılları kapsar?

Emisyon Ticaret Sistemi pilot dönem uygulaması ile başlar ve 2026 ve 2027 yıllarına ait sera gazı emisyonlarını kapsar. Bu dönem, Kategori B ve C tesislerinde EK-1’de belirtilen faaliyetleri içerir. Pilot dönemde yer alan faaliyetleri yürüten işletmelere %100 ücretsiz tahsisat sağlanır, karbon kredisi kullanımı yoluyla denkleştirme yapılmaz ve idari para cezaları %80 oranında indirilmek suretiyle uygulanır.

24. Pilot dönemdeki tahsisatlar ne zamana kadar geçerlidir?

Pilot dönemde piyasaya sunulan tahsisatlar sadece pilot dönemdeki yükümlülüklerin yerine getirilmesi için kullanılır. Pilot döneme ilişkin piyasa işlemleri 30 Nisan 2029 tarihine kadar devam eder. Bu tarihten sonra pilot döneme ait tahsisatlar geçerliliğini yitirir. Yükümlülüğünü bu tarihe kadar yerine getirmemiş işletmelerin yükümlülükleri ise birinci uygulama döneminin ilk yılı yükümlülüğüne eklenir.

25. Yönetmelik uluslararası ETS’lerle uyumlu mu?

Evet, Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) Yönetmeliği, diğer emisyon ticaret sistemleriyle uyumlu hale gelebilecek hükümler içermekte.

Yönetmeliğin "Emisyon Ticaret Sisteminin diğer emisyon ticaret sistemleri ile bağlanması" başlıklı 26. maddesinin (1) numaralı fıkrası, bu uyumluluğa olanak tanıyor:

• Emisyon Ticaret Sistemi ile diğer emisyon ticaret sistemleri arasında tahsisatların karşılıklı tanınmasını sağlayacak anlaşmalar yapılabilir.

• Ayrıca, tahsisat ticaretine yönelik sistemler arası elektronik bağlantı kurulabilir.

Bu hüküm, Türkiye ETS'sinin gelecekte uluslararası karbon piyasalarıyla entegrasyonu için yasal zemin hazırlamakta.

BİTERKEN
Yeşil Büyüme ile İşbirliği Yapın

Bu hafta da bültenin sonuna geldik. Yeşil Büyüme’nin diğer hizmetlerini aşağıda bulabilirsiniz.

Dinamik Regülasyonlara uyum ve sürdürülebilirlik alanındaki deneyimimizden faydalanmak isterseniz işte Yeşil Büyüme’nin size değer katabileceği alanlar:

1. Kurumsal Sürdürülebilirlik Eğitimleri - Başta GRI, CSRD ve TSRS raporlama çerçevelerini kapsayan, kurum ve sektöre özel sürdürülebilirlik ve raporlama eğitimleri için irtibata geçin.

2. Sürdürülebilirlik Raporlaması Danışmanlığı - Şirketinizin sürdürülebilirlik çalışmalarının, risk ve fırsatların üst bakışla raporlara yansıtılması için iletişime geçin.

3. Sürdürülebilirlik İletişimi- Çoğunluğu yönetici seviyesinde 8000+ abone ve 32.000+ sosyal medya takipçisi ve ~20.000 Websitesi okuyucusuna mesajınızı iletin. Kapsamlı işbirliği paketi için irtibata geçin.